Shai-Hulud is my master...
Το δεύτερο μέρος της ταινίας Dune ήταν σίγουρα το ίδιο καλό με το πρώτο. Ίσως να ήταν και καλύτερο. Πάλι, πολύ πιστό στο μυθιστόρημα του Herbert. Μια, δυο σκηνές είχε μόνο που δεν υπήρχαν στο βιβλίο, αν δεν κάνω λάθος. Εξαιρετική απόδοση. Τολμώ να πω ότι μάλλον είναι η καλύτερη κινηματογραφική απόδοση του Dune μέχρι στιγμής.
Η τελική μονομαχία του Πολ με τον Φέιντ διαφέρει, βέβαια, λίγο απ’ό,τι στο βιβλίο. Τραγωδία, το ξέρω. Αλλά διαφέρει. Από την άλλη, δεν θα μπορούσε ποτέ να ήταν ίδια. Γιατί στο βιβλίο η μονομαχία αυτή πηγαίνει πιο αργά – διαβάζεις τις σκέψεις των χαρακτήρων και το τι αντιλαμβάνονται. Έχει ένα φυσικό slow motion, μια τρομερά ψυχεδελική αίσθηση. Είσαι εκεί. Στην ταινία απλώς τους βλέπεις να χτυπιούνται στα γρήγορα, και προς το τέλος γίνεται το κλασικό «Είναι νεκρός... Όχι! δεν είναι νεκρός – ο άλλος είναι νεκρός!» Εντάξει, δεν είναι το ίδιο πράγμα...
Και το cliffhanger με την Τσάνι ήταν τελείως περιττό, απλά και μόνο για να δικαιολογήσουν την τρίτη ταινία που λένε ότι πιθανώς θα κυκλοφορήσει. Αλλά, πραγματικά, δεν υπήρχε λόγος γι’αυτό. Από μόνο του το τέλος του Dune, όπως το είχε γράψει ο Herbert, γαργαλά τη φαντασία για συνέχεια. Δεν είναι προφανές; Τι άλλο χρειαζόταν;
Κάποιες γενικές παρατηρήσεις/σκέψεις και από τις δύο ταινίες μαζί, αν και κυρίως από τη δεύτερη:
Βλέπουμε να συμβαίνει μια πολεμική παραδοξότητα: από τη μια, αυτοί οι άνθρωποι ταξιδεύουν στο Διάστημα και έχουν τρομερή τεχνολογία· από την άλλη, σφάζονται με σπαθιά! Μια αισθητική παλιότερης επιστημονικής φαντασίας που, προσωπικά, μου αρέσει. Στην πρώτη ταινία, αν δεν κάνω λάθος, δινόταν η σωστή αιτιολογία (όπως και στο βιβλίο): ότι όλοι οι πολεμιστές έχουν γύρω τους μια ενεργειακή ασπίδα που σταματά τις ακτίνες λέιζερ που μπορεί να έρχονται εναντίον τους, οπότε ο μόνος τρόπος να πολεμήσουν από κοντά (εξαιρώντας τα πυροβόλα όπλα που μάλλον θεωρούνται «ντεμοντέ» σε τέτοιο κόσμο) είναι με αγχέμαχα όπλα – σπαθιά, τσεκούρια, ρόπαλα. Σαν πολιτισμένοι άνθρωποι. Αλλά δημιουργεί μια παράξενη αίσθηση αυτό. Όχι άσχημη, κατά τη γνώμη μου. Ωστόσο, στη δεύτερη ταινία, δεν φαίνεται πουθενά ότι έχουν ενεργειακές ασπίδες...
Οι πολεμιστές, δε, του Αυτοκράτορα είναι σαν να έχουν βγει κατευθείαν από τον Μεσαίωνα μ’αυτές τις σπάθες που κουβαλάνε, και γενικά με το όλο τους ντύσιμο. Ιππότες από Γαλλία ή Αγγλία. Και η περιβολή της Πριγκίπισσας Ίρουλαν, ειδικά προς το τέλος, είναι τελείως μεσαιωνική. Νομίζεις ότι βγήκε από Game of Thrones. Τρως στη μάπα μια τρομερή αντίφαση, έναν ψυχεδελικό αναχρονισμό. Πώς είναι δυνατόν αυτοί οι πολιτισμοί να ταξιδεύουν στο Διάστημα αλλά να ντύνονται σαν μεσαιωνικοί ιππότες; Και πώς είναι δυνατόν ένα μήνυμα να μεταφέρεται στον Αυτοκράτορα επάνω σε μεταλλικό κύλινδρο περίπου σαν περγαμηνή; Δεν έχουν ολογράμματα, φωνητικά μηνύματα; Δεν έχουν χαρτί;
Το σκηνικό είναι, ομολογουμένως, ψυχεδελικό. Είναι αυτού του είδους η τεχνολογία επιστημονικής φαντασίας που απλά πρέπει να τη δεχτείς γι’αυτό που είναι, αγνοώντας καθετί γνωστό μέχρι στιγμής. Ναι, από τη μια διαστημόπλοια και διάφορες παράξενες τεχνολογίες· από την άλλη μεσαιωνικό ντύσιμο, σπαθιά, και μηνύματα σε κύλινδρο.
Οι Χαρκόνεν είναι brutal, φυσικά, όπως έπρεπε. Είναι κάφροι τελείως. Αλλά, έτσι όπως τους παρουσιάζει η ταινία να σφάζουν τους αξιωματικούς τους όποτε τσαντίζονται, αναρωτιέσαι πώς έχουν ακόμα αξιωματικούς, πώς τους έχουν απομείνει ζωντανοί αξιωματικοί!
Επίσης, αμφισβητώ λιγάκι την εμφάνιση των Χαρκόνεν στην ταινία. Μοιάζουν με μη-άνθρωποι. Μοιάζουν με «κλασικοί» εξωγήινοι. Καραφλοί, με δέρμα πολύ λευκό και λείο. Θυμίζουν βρικόλακες. Δε νομίζω ότι περιγράφονταν ακριβώς έτσι στο βιβλίο του Herbert (αλλά ίσως και να κάνω λάθος). Υποτίθεται πως ήταν άνθρωποι σαν τους άλλους, απλώς καθάρματα οι περισσότεροι από αυτούς. Στην ταινία μοιάζει σαν να ανήκουν σε άλλη φυλή.
Και μετά αποκαλύπτεται ότι ο Πολ και η μάνα του, η Τζέσικα, είναι κι αυτοί Χαρκόνεν. Η Τζέσικα είναι κόρη του Βαρόνου... Γιατί, τότε, και η Τζέσικα δεν μοιάζει με τους υπόλοιπους Χαρκόνεν; Γιατί μοιάζει με κανονικό άνθρωπο; Δεν βγάζει νόημα αυτό.
Νομίζω ότι ο σκηνοθέτης, προκειμένου να κάνει τους Χαρκόνεν να φαίνονται κακοί, κάπου το παράκανε. Τους έδωσε μια εμφάνιση σαν BDSM Ναζί βρικόλακες εξωγήινους που σκοτώνουν τους αξιωματικούς τους με το παραμικρό. Λιγάκι υπερβολικό, ίσως. Θα μπορούσαν να φαίνονται αρκετά κακοί και χωρίς τέτοια ακρότητα.
Ως επίλογο, θέλω να πω ότι, παρακολουθώντας την ταινία, δεν αισθάνθηκα τίποτα. Μου άρεσε μεν αλλά όπως κάτι που το βλέπεις και το κρίνεις ως καλό. Δεν μπορούσε να με συνεπάρει πραγματικά. Γιατί; Επειδή ήξερα συνέχεια τι θα γίνει παρακάτω. Ήξερα τα πάντα, όπως ο Πολ Ατρείδης που βλέπει το μέλλον αφού πίνει το Νερό της Ζωής. Δεν υπήρχαν εκπλήξεις. Κι αυτό είναι ένα πρόβλημα με τέτοιου είδους ταινίες, για εμάς που έχουμε διαβάσει το βιβλίο και το ξέρουμε καλά. Δεν έχουν να μας πουν κάτι καινούργιο. Μπορούμε απλά να τις κρίνουμε πώς ήταν ως απόδοση.