Σκιώδη Παραλειπόμενα

του
Κώστα Βουλαζέρη

Αρχείο | RSS Feed

Αναζήτηση Μυστηριακές ΟντότητεςΠαλιά Ελληνικά Εξώφυλλα

Τυχαία

Μια στιγμή...
7 / 2019

Πού στον δαίμονα πήγαν όλα τα βιβλία;

Θυμάμαι που παλιότερα έβρισκα πολλά βιβλία φαντασίας σε παλαιοβιβλιοπωλεία. Ήταν ή μεταχειρισμένα ή παρμένα από στοκ, βιβλία που είχαν ξεμείνει σε αποθήκες. Αλλά ήταν πολλά. Τα έβρισκα με το σωρό. Και αναφέρομαι κυρίως σε ξενόγλωσσα βιβλία φαντασίας. Τα συναντούσες σε παλαιοβιβλιοπωλεία, τα συναντούσες σε τυχαία περίπτερα, τα συναντούσες ακόμα και σε πάγκους μικροπωλητών. Τα συναντούσες σε Αθήνα και τα συναντούσες και σε επαρχία. Κάπως, κατέληγαν εκεί. Δεν ξέρω πώς, αλλά μου άρεσε. Μου άρεσε να τα βρίσκω· ήταν μια ανακάλυψη.

Μετά, ξαφνικά, εξαφανίστηκαν. Ελάχιστα βρίσκω πλέον· σχεδόν κανένα, ουσιαστικά. Και αναρωτιέμαι γιατί.

Το μόνο που μπορώ να υποθέσω είναι ότι κάποιος κεντρικός προμηθευτής, που έφερνε διάφορα ξενόγλωσσα βιβλία και μαζί έφερνε κι αυτά, τώρα ή έχει βαρέσει φαλιμέντο τελείως [...]

Χάρτες – τόσοι χάρτες…

(Μια επανάληψη από το παλιό blog.)

 

Καθάριζα κάτι ντουλάπια και έτυχε να βρω τους χάρτες ενός φανταστικού κόσμου. Είναι κάτι χάρτες που είχα φτιάξει όταν ήμουν μικρός. Και είναι δεκάδες, όχι ένας και δύο. Υπάρχει ένας γενικός χάρτης ολόκληρου του κόσμου χωρισμένος σε περιοχής, και μετά υπάρχουν χάρτες για την κάθε περιοχή.

Οι χάρτες είναι πολλοί, αλλά δεν είχα σκεφτεί ουσιαστικά τίποτα για όλες αυτές τις περιοχές τότε. Δεν είχα σκεφτεί τι κάνει την καθεμία ξεχωριστή. Τα πάντα ήταν απλά χάρτες: πόλεις και ποτάμια και δάση και βουνά και δρόμοι. Μου φαίνεται λιγάκι αστείο τώρα. Χωρίς κάποιο συγκεκριμένο “χρώμα” κανένας φανταστικός κόσμος δεν μπορεί να είναι ζωντανός. Όλα αυτά μοιάζουν με μια εξάσκηση στην άσκοπη φανταστική γεωγραφία.

Ωστόσο, ακόμα και η άσκοπη φανταστική γεωγραφία έχει τη γοητεία [...]

Η φύση της λογοτεχνίας είναι συγκρουσιακή

Αρκετοί συγγραφείς έχουν διάφορες ιδέες αλλά δεν ξέρουν πώς να ξεκινήσουν να γράφουν. Αναρωτιούνται πώς να τα χρησιμοποιήσουν όλα αυτά μέσα σε μια λογοτεχνική ιστορία. Το πρόβλημα συνήθως είναι πως οι ιδέες από μόνες τους, οσοδήποτε καλές κι αν είναι, δεν φτάνουν. Για να υπάρξει ιστορία πρέπει να υπάρχει και σύγκρουση. Χωρίς να γίνεται κάποια σύγκρουση μέσα στην αφήγηση, ή και περισσότερες από μία συγκρούσεις, δεν μπορείς να γράψεις.

Στο μυαλό πολλών, ακούγοντας σύγκρουση, έρχονται ακραία πράγματα, όπως μάχες ή τρομεροί διαπληκτισμοί. Η σύγκρουση μέσα στην αφήγηση δεν χρειάζεται να είναι ούτε το ένα ούτε το άλλο. Ένα μυστήριο που ένας βασικός χαρακτήρας πρέπει να λύσει, γιατί τον αφορά άμεσα, είναι σύγκρουση· είναι ο χαρακτήρας εναντίον του μυστηρίου. Μια επικίνδυνη περιοχή που ο χαρακτήρας πρέπει [...]

Μυστηριακές Οντότητες

Μυστηριακές Οντότητες (7)

Ο Μάγος των Αθηνών.

Τώρα λάθος, μετά σωστό

Πάντα διορθώνω τα βιβλία μου δύο φορές. Η πρώτη διόρθωση, που είναι και η πιο βασική, γίνεται σταδιακά καθώς το γράφω: τελειώνω καμιά δεκαριά σελίδες, τις διορθώνω, και πάω παρακάτω. Η δεύτερη διόρθωση γίνεται αφότου έχω τελειώσει όλο το βιβλίο και το κοιτάζω ξανά από την αρχή.

Και αρκετές φορές έχει τύχει το εξής φαινόμενο: Βρίσκω, στην πρώτη διόρθωση, κάτι που δεν μου αρέσει και το αλλάζω. Και αργότερα, όταν πάω στη δεύτερη διόρθωση, το αλλάζω ξανά – το κάνω όπως ήταν στην αρχή! Και, συνήθως, δεν το καταλαβαίνω αμέσως· ύστερα το συνειδητοποιώ, και παθαίνω πλάκα. Απορώ πώς πριν μου φαινόταν λάθος.

Δεν πρόκειται, φυσικά, για κανένα αντικειμενικό λάθος, όπως κάτι το τυπογραφικό, ή νοηματικό λάθος, ή συντακτικό λάθος από εκείνα που αν τα αφήσεις έτσι οι προτάσεις δεν βγάζουν νόημα.

Όχι, είναι από εκείνα τα [...]

Λογοτεχνικά παραμυθιάσματα

(Μια επανάληψη από το παλιό blog.)

 

Προτού γράψεις κάτι, οσοδήποτε φανταστικό, πρέπει να μπορείς να πείσεις τον εαυτό σου ότι είναι πραγματικό, ότι θα μπορούσε κάπως, υπό συγκεκριμένες συνθήκες, να συμβεί. Πρέπει να το δεις όπως θα έβλεπες κάτι αντικειμενικό, ρεαλιστικό· και μετά, απλά γράφεις εκείνο που βλέπεις.

Αν, στη λογοτεχνία, δεν έχεις τη δυνατότητα να πείσεις τον εαυτό σου για την πραγματικότητα εκείνου που γράφεις, τότε δεν έχει καλές πιθανότητες να μοιάζει πιστευτό, ή να έχει αληθινό ενδιαφέρον.

Πρέπει να μπορείς να αυτοπαραμυθιάζεσαι, ξέροντας ακριβώς τι κάνεις.

Σκοτεινοί θεοί και αλλόκοτες ψυχικές καταστάσεις

Όπως έλεγα στο προηγούμενο post, διαβάζω αυτές τις μέρες το Black Gods and Scarlet Dreams της C.L. Moore. Είναι μια συλλογή ιστοριών από το 1930, οι μισές ηρωικής φαντασίας, οι άλλες μισές επιστημονικής φαντασίας. Αλλά και των δύο ειδών οι ιστορίες της Moore έχουν ένα κοινό γνώρισμα: ένα βαθύ πνευματιστικό, εσωτερικό στοιχείο. Συνεχώς μιλά για παράξενες ψυχικές καταστάσεις των ηρώων της οι οποίες δεν είναι εκείνο που θα περίμενες σήμερα λέγοντας ψυχικές καταστάσεις. Δεν είναι ούτε καν εκείνο το “ακατονόμαστο” και “απερίγραπτο” του Lovecraft ακριβώς. Είναι κάτι που μοιάζει μ’αυτό αλλά, συγχρόνως, τελείως διαφορετικό: είναι πιο συγκεκριμένο, σε όλες τις περιπτώσεις, και δίνει μια αίσθηση μεγαλύτερου βάθους. Επιπλέον, παρότι όλες αυτές οι ψυχικές καταστάσεις είναι εξωφρενικές, και μάλλον ποτέ δεν πρόκειται να τις γνωρίσει άνθρωπος, [...]

Περιβαλλοντικές διαφορές και παράξενες ιστορίες

Πάντα όταν έρχομαι στην Αθήνα από διακοπές σε νησί, αμέσως παρατηρώ τη διαφορά στο περιβάλλον. Και δεν μιλάω για τα κλασικά: πολλή ρύπανση στην Αθήνα, δεν υπάρχει χώρος να αναπνεύσεις, όλο μεγάλα χτίρια που κρύβουν τον ουρανό, και τα λοιπά. Μιλάω για μια πιο μαλακή αίσθηση που έχει η όλη ατμόσφαιρα στην Αττική. Δεν είναι όπως στα νησιά. Εκεί, ο τόπος έχει κάτι το πιο άγριο. Το νιώθεις στον ίδιο τον αέρα. Είτε άπνοια έχει, είτε φυσάει μανιασμένα, πάντα υπάρχει κάτι το πιο άγριο.

Στην Αθήνα, χάνεις την αγριάδα ξαφνικά, κι αναρωτιέσαι πού πήγε. Όλα εδώ μοιάζουν πιο μαλάκα. Σαν να βουλιάζεις σε καναπέ.

Πρέπει να προσέχεις να μη σε πάρει ο ύπνος.

*

Κατά τα άλλα, διάβαζα κυρίως C.L. Moore αυτές τις μέρες, και έχει κάτι τρομερά ευφάνταστα σκηνικά σε ορισμένες από τις ιστορίες της. Και σε όλες τις ιστορίες [...]

 

Επίσης . . .

Επιλογές Ιουνίου (17/6)


A Book of Marionettes (1920) — Απεικονίσεις ακέφαλων (περ. 1175–1724) — Arent van Bolten — The Magician (W. Somerset Maugham) — Durenstein της Evelyn Waugh — Playing Catch, του Algernon Blackwood — Martin Monnickendam (1874–1943) — Βασικά βιβλία Sword & Planet (Don Wollheim, Edwin L. Arnold, Otis Adelbert) — Η Φαντασία ως το Κέντρο της Πραγματικότητας — Τρέιλερ ALIEN: EARTH του Ridley Scott — Jon Foreman — Το Sword & Sorcery του Pinnacle Books — Ιστορίες με ταξίδια στην τέταρτη διάσταση — Ο αρχαίος φόβος για τους ζωντανούς-νεκρούς

 

Φανταστικά Βιβλία


Όχι βιβλία φαντασίας· αυτά που είναι μόνο στο μυαλό μας

Υπάρχουν βιβλία φαντασίας, και μέσα σε αυτά υπάρχουν και φανταστικά βιβλία. Φανταστικά βιβλία, επίσης, μπορούν να υπάρξουν και σε βιβλία συμβατικής λογοτεχνίας, αλλά αυτό είναι πιο σπάνιο.

Ένα από τα γνωστότερα φανταστικά βιβλία είναι, φυσικά, το Νεκρονομικόν. Σύμφωνα με κάποιους δεν είναι καν φανταστικό αλλά υπάρχει· έχω, μάλιστα, μία μεταφρασμένη έκδοσή του από τις εκδόσεις Κάκτος. Δεν ξέρω, όμως, αν όντως μπορείς να καλέσεις τους δαίμονες για τους οποίους γράφει· δεν το έχω ποτέ δοκιμάσει. Οπότε, εδώ αναφέρομαι στο Νεκρονομικόν καθαρά ως φανταστικό βιβλίο, όπως το παρουσίαζε ο Lovecraft μέσα από τις αφηγήσεις του. Είναι ίσως το γνωστότερο φανταστικό βιβλίο σε αναγνώστες της φανταστικής λογοτεχνίας.

Αλλά υπάρχουν και πολλά ακόμα.

Κατ’αρχήν, όλα τα βιβλία που εμφανίζονται μέσα σε έναν φανταστικό κόσμο είναι, προφανώς, φανταστικά. Όμως, όταν αναφερόμαστε σε φανταστικό βιβλίο, μιλάμε για κάτι που ξεχωρίζει μέσα στην αφήγηση, κάτι που έχει συγκεκριμένο τίτλο και χρησιμότητα. Κάτι που μπορεί να έχει τη δυνατότητα να γίνει ακόμα και καλτ, όπως το Νεκρονομικόν.

[Συνέχισε να διαβάζεις]

 

Επιλογές Ιουνίου (4/6)


Καταπληκτικά γκράφιτι & Φάρος (εργοστάσιο τεχνητής νοημοσύνης στην Ελλάδα) & Ορολογία επιστημονικής φαντασίας από τα pulp & David Schleinkofer (1952-2025) & 366 παράξενες ταινίες & Ulrich Eichberger & «Παλιομοδίτικες» εικονογραφήσεις για το Hobbit (Tove Jansson) & Ο χάρτης της ξωτικοχώρας (Bernard Sleigh) & Δαιμονολογία & Unicodia (δωρεάν ο πιο ολοκληρωμένος πίνακας χαρακτήρων στον κόσμο) & Rafael Silveira & Ed Binkley & Οι Βίκινγκς στον Δρόμο του Μεταξιού & Citizen Sleeper: Spindlejack (δωρεάν σόλο roleplaying game) & Δαίδαλος (ο νέος ελληνικός υπερυπολογιστής) & Ατέρμονα links στο LinX (φυσικά)