Το έχω βάλει σκοπό να πηγαίνω σε όλες τις διαδηλώσεις που γίνονται εναντίον της υποχρεωτικότητας και όλων των άλλων μέτρων για τον Covid – μόνο σε μια, δυο μικρές δεν είχα πάει – έτσι πήγα και στη σημερινή που ξεκίνησε στην πλατεία Μοναστηρακίου, στις 12 μμ, 2/10. Με άφησε με μια ανάμικτη αίσθηση σχετικά με τα πάντα, και θέλω να σχολιάσω μερικά πράγματα.
Κατά πρώτον, μου φάνηκε περισσότερο οργανωμένη από τις προηγούμενες. Υπήρχαν πολλά πανό, πολλά πλακάτ, πολλά φυλλάδια (παραθέτω φωτογραφίες παρακάτω).
Τα άτομα που τη διοργάνωσαν ήταν, νομίζω, κυρίως από αναρχικές και ακροαριστερές συλλογικότητες και ομάδες, και ο περισσότερος κόσμος εκεί ήταν από αυτές τις συλλογικότητες και ομάδες. Τα ανεξάρτητα άτομα ήταν πολύ λίγα. Ή, τουλάχιστον, εμένα έτσι μου φάνηκε. Και αυτό το θεωρώ κακό, γιατί, όπως πάντα, πιστεύω ότι πρέπει να έρχεται περισσότερος κόσμος για να διαμαρτυρηθεί για ένα τόσο σοβαρό θέμα, ανεξαρτήτως οποιονδήποτε άλλων πεποιθήσεων. Συνολικά, στην κορύφωση της διαδήλωσης, πρέπει να ήταν χίλια με δύο χιλιάδες άτομα συναθροισμένα. Άντε το πολύ να πω πως ίσως να ήταν τρεις χιλιάδες. Δε νομίζω να ήταν περισσότεροι. Ήταν μια σχετικά μικρή διαδήλωση – σε σύγκριση με τις άλλες που έχω δει – και αρκετά ήσυχη.
Προσπαθούσα να τραβήξω με βιντεοκάμερα αλλά συνεχώς πεταγόταν κάποιος και μου έλεγε να σταματήσω, για να μην τραβάω τα πρόσωπα των διαδηλωτών. Στο τέλος, ήρθε πάλι και μου είπε: «Φίλε, μην τραβάς γιατί μετά θα έρθει κάποιος και θα σε κοπανήσει.»
«Εντάξει,» του απαντώ, «δεν τραβάω.»
«Και να το σβήσεις αυτό.»
«Στοίχημα είναι αν πρόλαβα να τραβήξω μισό λεπτό προτού έρθεις, αλλά ορίστε το σβήνω.» Και όντως δεν είχα προλάβει να τραβήξω πιο πολύ, και το έσβησα μπροστά του. «Αλλά γιατί το κάνετε αυτό;»
«Για να μη φαίνονται τα πρόσωπα των διαδηλωτών.»
«Μα, είμαστε σε δημόσιο χώρο. Ο καθένας μπορεί να τα δει και να τα τραβήξει βίντεο, ειδικά αν θέλει να το κάνει εσκεμμένα. Εγώ ένας ανεξάρτητος άνθρωπος είμαι.»
«Προσπαθούμε να το ελαχιστοποιήσουμε, όσο το δυνατόν.»
Τώρα, εγώ, για να είμαι ειλικρινής, αυτή τη νοοτροπία δεν μπορώ να την καταλάβω (αν και σέβομαι την επιλογή οποιουδήποτε την ασπάζεται).
Κατά πρώτον, δεν τραβούσα μόνο εγώ βίντεο. Απλώς εγώ κρατούσα βιντεοκάμερα. Οι άλλοι – διάφοροι τυχαίοι περαστικοί – τραβούσαν από τα κινητά τους. Τόσο μεγάλη είναι η διαφορά; Φαίνεται, τελικά, πως η βιντεοκάμερα χειρός κάνει τον κόσμο παρανοϊκό για κάποιο λόγο...
Αλλά δεν είναι εκεί το θέμα. Το θέμα είναι το εξής: Βρίσκεσαι σε έναν δημόσιο χώρο και κάνεις κάτι που τραβάει την προσοχή των άλλων. Πραγματικά, περιμένεις ότι δεν θα σε φωτογραφήσουν ή δεν θα σε τραβήξουν βίντεο; Ειδικά αυτές τις ημέρες που ο καθένας μπορεί εύκολα να το κάνει από το κινητό του; Στον δημόσιο χώρο, από τη στιγμή που βγαίνεις με το πρόσωπό σου εκτεθειμένο, πρέπει να το περιμένεις αυτό. Φυσικό επακόλουθο είναι.
Κατά δεύτερον – και πιο σημαντικό – γιατί να μη θέλουν κάποιος να τραβήξει βίντεο τη διαδήλωση ώστε να την ανεβάσει στο διαδίκτυο και να τη δουν και περισσότεροι άνθρωποι; Αυτός δεν είναι ο σκοπός; Να μεταφερθεί το μήνυμα σε όσο το δυνατόν περισσότερους; Να ξυπνήσει/ευαισθητοποιηθεί όσο το δυνατόν περισσότερος κόσμος; Αλλιώς, γιατί γίνεται η διαδήλωση; Για αυτούς που την κάνουν, για τους λίγους τυχαίους που μπορεί να είναι εκεί γύρω, και για τους αστυνομικούς που περιφρουρούν;
Διαφωνώ μ’αυτή τη λογική, ωστόσο σέβομαι απόλυτα όσους θέλουν να την ακολουθήσουν, και εννοείται πως δεν πρόκειται να ανεβάσω κανένα από τα βίντεο που τράβηξα – αν υποθέσουμε ότι θα τα ανέβαζα ούτως ή άλλως. Μου είπαν να τραβάω μόνο τα πανό, οπότε αυτά θα δείτε στις φωτοραφίες παρακάτω – και τα πρόσωπα όσων ήταν κοντά τα έχω θολώσει.
Ο σκοπός μου ποτέ δεν είναι να στοχοποιήσω κανέναν. Μάλιστα, σε μία διαδήλωση είχα τραβήξει φωτογραφίες κάποιου που έκανε κάτι που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί μεμπτό· και, παρότι μου ζητήθηκε να τις ανεβάσω στο διαδίκτυο, δεν δέχτηκα, γιατί δεν θέλω να στοχοποιώ κανέναν, ακόμα κι αυτούς που δεν μου αρέσουν.
Η αλήθεια είναι πως, ύστερα από αυτή την τελευταία κουβέντα μου με τον τύπο που με πλησίαζε για τη βιντεοσκόπηση, απομακρύνθηκα από τη διαδήλωση. Όχι όμως γι’αυτό τον λόγο. Ο λόγος ήταν άλλος, και εξηγώ παρακάτω:
Αρχικά, η διαδήλωση ξεκίνησε στην πλατεία Μοναστηρακίου και το κλίμα ήταν αρκετά καλό. Μετά, ξεκίνησε πορεία επάνω στην Αθήνας με κατεύθυνση προς Ομόνοια... και άρχισα να βλέπω ολοένα και περισσότερους αστυνομικούς. Μου φάνηκαν εξωφρενικά πολλοί. Και σ’ένα δρομάκι στο πλάι είδα να περιμένει και μια αύρα, με ένα κανόνι από πάνω που νόμιζες ότι το είχαν φέρει για να μας σκοτώσουν...
Καθώς πλησιάζαμε την Ομόνοια, μαζευόταν ολοένα και περισσότερη αστυνομία και η αύρα ακολουθούσε πίσω από την πλάτη των διαδηλωτών. Κάπου εκεί αποφάσισα να απομακρυνθώ γιατί είχα μια παρανοϊκή αίσθηση ότι είχα πέσει ενέδρα. Παντού τριγύρω ήταν αστυνομία, πολύ περισσότερη, νομίζω, απ’ό,τι δικαιολογούνταν από μια τέτοια πορεία η οποία, κατά πρώτον, ήταν ειρηνική (δεν είδα να γίνονται ζημιές πουθενά) και, κατά δεύτερον, δεν ήταν και πολύ φασαριόζικη. Στις άλλες διαδηλώσεις που είχα πάει ο κόσμος έκανε πολύ περισσότερη φασαρία. Υποθέτω πως ο μόνος «ουσιαστικός» λόγος για να στείλουν τόση αστυνομία ήταν το ότι η διαδήλωση ήταν οργανωμένη από αναρχικούς...
Στην Ομόνοια, λοιπόν, απομακρύνθηκα από την πορεία, γιατί δεν είχα καμιά όρεξη να με λούσουν με νερό τέτοια κρύα μέρα που ήταν ή να μου πετάξουν χυμικά, όπως και φαινόταν να προετοιμάζονται να κάνουν. Πέρασα από κάτι πίσω δρόμους και έκανα τον γύρο της Ομόνοιας· βγήκα τελικά στις αρχές της Πανεπιστημίου, και εκεί είδα να πλησιάζει η πορεία, να συναντά μια αύρα και πολλή αστυνομία και να αναγκάζεται να υποχωρήσει στην πλατεία, ενώ από παντού γύρω συγκεντρώνονταν ΜΑΤ, ΔΙΑΣ, και ό,τι άλλο είχε να πετάξει το οπλοστάσιο του Κουλοβασιλέα. Δεν είμαι καν βέβαιος αν τελικά ήταν εκεί κάτω δύο αύρες ή μία. Δεν έμεινα για πολύ· έφυγα γιατί το θεώρησα πολύ πιθανό να ξεκινήσουν επεισόδια. Οι διαδηλωτές έμοιαζαν μια χούφτα και ήταν από παντού περικυκλωμένοι. Και αναρωτιέμαι πώς μπορεί να δικαιολογείται το να έχουν δοθεί τέτοιες εντολές στην αστυνομία. Ήταν μια ειρηνική διαδήλωση. Δεν είδα τίποτα το ακραίο.
Δεν ξέρω τι έγινε μετά στην Ομόνοια, αλλά το κλίμα δεν μου άρεσε καθόλου.
Όπως έλεγα, λοιπόν, όλα αυτά με άφησαν με μια πολύ ανάμικτη αίσθηση. Ορισμένα πράγματα που είδα μού φάνηκαν εξωφρενικά.
Αυτές είναι οι φωτογραφίες που τράβηξα. Κάντε κλικ ή ταπ επάνω στην κάθε εικόνα για να δείτε την επόμενη.
Και εδώ πρέπει να γράφω έναν επίλογο-διευκρίνιση, επειδή ζούμε σε εποχές που κυκλοφορούν και κυνηγοί μαγισσών «ψεκασμένων» και μπορεί να μας παρεξηγήσουν. Εξηγούμαι, λοιπόν: Όλα τα παραπάνω είναι γραμμένα ως φανταστική λογοτεχνία, δεν είναι «πραγματικότητα». Δεν παρακινώ ούτε προτρέπω κανέναν να κάνει κάτι που δεν θα το έκανε από μόνος του.
Και όπως λέω πάντα: Μην πιστεύετε τίποτα.