Πριν από κάποια χρόνια, σε μια διαφήμιση σε ένα περιοδικό, έγραφαν για ένα βιβλίο ότι έχει πουλήσει 100.000 αντίτυπα στην Ελλάδα. Όχι, δεν κάνω πλάκα. Έγραφαν όντως εκατό χιλιάδες γαμημένα αντίτυπα. Και ήταν ένα μεταφρασμένο βιβλίο φαντασίας. (Περισσότερα δεν λέω, για ευνόητους λόγους. Δεν θέλω κανείς να νομίσει ότι προσπαθώ να δυσφημίσω άτομα ή εκδόσεις. Κι εξάλλου ο σκοπός μου δεν είναι αυτός· είναι απλά να καυτηριάσω νοοτροπίες που θεωρώ τελείως λάθος.)
Εντάξει τώρα. Αν ένα βιβλίο φαντασίας πουλήσει στο εξωτερικό, στη διεθνή αγορά, 100.000 αντίτυπα θεωρείται πως έχει κάνει σοβαρή επιτυχία. Στην Ελλάδα, πολύ απλά, αυτό είναι αδύνατον. Ακόμα κι αν θεωρήσουμε ότι το συγκεκριμένο βιβλίο ήταν ψιλογνωστό, πάλι αποκλείεται να είχε πουλήσει τόσα αντίτυπα. Άντε να είχε πουλήσει καμιά χιλιάδα, ή δύο· αυτό μπορεί και να το δεχτώ. Περισσότερα; Ούτε με σφαίρες.
Αλλά ο Έλληνας που πουλάει αισθάνεται την ανάγκη να δείξει μεγάλο αριθμό για εντυπωσιάσει. Και ο Έλληνας που αγοράζει αισθάνεται (ίσως) την ανάγκη να δει μεγάλο αριθμό για να εντυπωσιαστεί. Εκτός από όσους ξέρουν λίγο τι γίνεται στην Αγορά, οπότε και απλά θα γελάσουν...
Και πάω στοίχημα πως αυτό δεν συμβαίνει μόνο με τα βιβλία φαντασίας. Συμβαίνει με σχεδόν όλα τα βιβλία. Διατυμπανίζουν στα εξώφυλλα το πόσες εκδόσεις έχουν κάνει. Δύο; Τρεις; Χίλιες-γαμημένες-δεκατρείς; Πόσες, ρε μάστορα; Μίλα – πόσες; Όσες πιο πολλές, τόσο το καλύτερο. Όσες πιο πολλές τραβάει να γράψεις προτού σε πάρουν με τις πέτρες για αγύρτη.
Και, δυστυχώς, ο αγοραστής δεν πολυενδιαφέρεται. Το τρώει το ψέμα και συνεχίζει. (Εγώ προσωπικά έκανα πέντε επιπλέον εκδόσεις μες στον προηγούμενο μήνα, σας το είπα; Ελάτε να πάρετε τώρα, ρε, που το τσιμπάνε κι οι άλλοι! Ελάτε!)
(Κατά τα άλλα: ζήτω η Αθήνα η Πρωτεύουσα του Βιβλίου... όπου τα περισσότερα μεγάλα βιβλιοπωλεία έκλεισαν και, κάνοντας μια βόλτα στο Κέντρο, συναντάς δεκάδες στέκια με παλιά βιβλία και όλο bazaar βιβλίου από τις αποθήκες που έχουν αδειάσει. Όχι πως αυτό δεν έχει το γούστο του. Προσωπικά μ'αρέσει. Αλλά δεν είναι και υγιής οικονομική κατάσταση.)
Στη διεθνή Αγορά – παρότι κι αυτοί έχουν ένα σωρό προβλήματα – δεν βλέπεις και τέτοιο καραγκιοζιλίκι. Μπορεί να γράφουν πόσα αντίτυπα έχουν τυπωθεί αλλά κάπου στα πρώτα φύλλα του βιβλίου, στα ψιλά γράμματα. Στα ψιλά γράμματα. Όχι στο εξώφυλλο με γραμματοσειρά 80pt και bold σαν δεύτερος τίτλος.
Αλλά τι να πεις; Ζεις σε μια χώρα που, αντί να ενθαρρύνεται η δημιουργικότητα και να ανταμείβονται αξιοκρατικά οι δημιουργοί, ποντάρουν οι περισσότεροι στον φτηνό εντυπωσιασμό και τα άτομα (;) ανταμείβονται, συνήθως, βάσει όχι του έργου τους αλλά του πόσο καλά τσουτσέκια είναι.
Είναι να απορείς που μας αρέσουν και τόσο τα κοινωνικά δίκτυα στο Ελλάντα ΝΤΟΤ φακ; Άμα μπορείς να πάρεις 50.000 likes με μια απλή κομπίνα, γιατί να μη δείξεις κι εσύ, βρε αδελφέ, πόσο γαμάτος είσαι; Φτηνό και εντυπωσιακό. Χέσε το "πούλησα 10.000 αντίτυπα" (Πόοοσα; Χαχαχαχαχαχαχα...)· πιάσε το "έχω 10.000 likes". Το δεύτερο τσεκάρεται και πιο δύσκολο αν είναι αλήθεια ή ψέμα, αλλά συνήθως είναι ψέμα ούτως ή άλλως, όπως και το 90% όλων των διαφημιστικών πραγμάτων.
Κάποτε, πρέπει να μάθουμε να δίνουμε σημασία στην ουσία και όχι στις μαλακίες.