Σάββατο ήταν που έπεσε το lockdown ξανά σαν πνιγηρή πανούκλα. Αλλά ο καιρός ήταν ωραίος. Οπότε – γιατί όχι; – είπα να κάνω μια από τις αστικές περιπλανήσεις μου, στις οποίες, όπως έχω ξαναγράψει εδώ, βαδίζω – και εννοώ βαδίζω – τουλάχιστον 10 χιλιόμετρα μέσα στον αστικό λαβύρινθο της Αθήνας. Είναι, πιστεύω, σχετικά ακίνδυνο ακόμα και εν μέσω πανδημίας γιατί απλώς περπατάς μόνος σου μέσα σε άδειους δρόμους, δεν συνωστίζεσαι πουθενά. Προτείνω στην κυβέρνηση να βάλει μέσα στη Βεβαίωση Κατ’ Εξαίρεση Μετακίνησης Πολιτών και έναν ακόμα λόγο – αστική περιπλάνηση – για να μη με αναγκάζει να λέω ψέματα άνευ αιτίας και να νιώθω σαν παράνομος.

Ήταν καλός ο καιρός, όπως έλεγα, ήταν και η πρώτη μέρα του lockdown. Ήθελα να δω τι γίνεται. Χάθηκα μέσα στους δρόμους της Αθήνας σαν φάντασμα.

Αρχικές εντυπώσεις: Γενική νεκρά, αλλά όχι και τόσο μεγάλη όσο στο πρώτο, πρώτο lockdown (βλ. Escape From Athens). Κάποιος κόσμος κυκλοφορούσε, αλλά λίγος. Από πολλούς μεγάλους δρόμους μπορούσες να περάσεις χωρίς να κοιτάς το φανάρι αλλά όχι και χωρίς να κοιτάς γύρω σου.

Τα καταστήματα, κλειστά – δυστυχώς, δεν αποφάσισαν να το παίξουν επανάσταση όπως στην Ιταλία. Και εξηγώ παρακάτω γιατί λέω «δυστυχώς»· δεν το λέω απλά από αντίδραση προς τα απαράδεκτα μέτρα, αν και αυτό θα ήταν αρκετό. Διαβάστε και θα καταλάβετε.

Σε έναν μικρό δρόμο περπατούσα μασουλώντας κάτι που είχα πάρει από ένα τυροπιτάδικο (ο μοναδικός πελάτης που είχε μπει εκείνη τη στιγμή· με κοίταζαν σαν να ήμουν τρελός), υποχρεωτικά έχοντας τη μάσκα κάτω απ’το πηγούνι, γιατί, ως γνωστόν, δεν γίνεται να φας με μάσκα. Έρχεται μια κυρία σχετικά μεγάλης ηλικίας προς το μέρος μου· με βλέπει και κάνει να λοξοδρομήσει, προφανώς επειδή είχα κατεβασμένη τη μάσκα. Φοβήθηκε. Ανεβάζω αμέσως τη μάσκα και της λέω: «Περάστε. Μη φοβάστε, δεν έχω τίποτα που να κολλάει!» Χαμογέλασε – νομίζω· πώς να είμαι σίγουρος, με τη μάσκα που φορούσε;

Το περιστατικό είναι αξιοσημείωτο, γιατί δείχνει κάτι πολύ τραγικό για την κατάσταση που έχουν δημιουργήσει αυτοί που μας κυβερνούν. Έχουν κάνει τον κόσμο παρανοϊκό – ή, τουλάχιστον, μια μεγάλη μερίδα του κόσμου. Φοβόταν αυτή η γυναίκα ότι, μες στη μέση του ανοιχτού δρόμου, περνώντας δίπλα από κάποιον που δεν φορά μάσκα ενώ εκείνη φορά μάσκα, μπορεί να κολλήσει τον ιό. Καταλαβαίνουμε πόσο τραγικό είναι αυτό; Μα, ακόμα κι αν τον είχα τον γαμημένο τον ιό, σίγουρα δεν θα της τον κολλούσα. Δεν υπήρχε λόγος να βρεθούμε τόσο κοντά ώστε να της τον κολλήσω, και ο χώρος ήταν ανοιχτός, ο αέρας κυκλοφορούσε. Δεν υπήρχε κίνδυνος κανένας. Αλλά τα ΜΜΕ και η κυβέρνηση είχαν τόσο πολύ τρομοκρατήσει αυτή τη γυναίκα που φοβόταν να περάσει δίπλα από κάποιον που δεν φορά μάσκα.

Αυτό για εμένα είναι τραγωδία. Δεν είναι φυσιολογική νοητική κατάσταση· είναι κορονοπαράνοια.

Παράνοια, για όσους δεν έχουν καμία σχέση με ψυχικές καταστάσεις (δεν λέω «παθήσεις» ή «ασθένειες», γιατί δεν αποδέχομαι την ψυχιατρική, ούτε ότι η ψυχή μπορεί να αρρωστήσει), είναι εκείνη η ψυχική κατάσταση όπου έχεις την εντύπωση ότι διαρκώς κάτι στο περιβάλλον σε καταδιώκει, κάτι σε κυνηγά συνεχόμενα (είτε για να σε σκοτώσει είτε γιατί σε κατασκοπεύει είτε γιατί σε βοηθά κρυφά είτε για τον οποιονδήποτε λόγο) και δεν μπορείς να κάνεις τίποτα για να το σταματήσεις. Η ψυχική κατάσταση αυτή μπορεί και να καλλιεργηθεί εσκεμμένα στον εαυτό σου για λόγους ψυχικού πειραματισμού ή απλά διασκέδασης (για παράδειγμα, οι σουρεαλιστές το έκαναν συχνά). Αλλά ο γενικός πληθυσμός μιας χώρος, κατά κανόνα, δεν είναι έτοιμος για να βρεθεί σε μια κατάσταση παράνοιας, πράγμα το οποίο έχει τραγικά αποτελέσματα.

Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να προστατευτείς από έναν υπαρκτό κίνδυνο. Όπως επίσης το ότι είσαι παρανοϊκός με κάτι δεν σημαίνει και ότι αυτό δεν υπάρχει. Όπως είχε πει ο Douglas Adams, αν δεν κάνω λάθος: Επειδή είμαι παρανοϊκός, δεν σημαίνει και ότι δεν με κυνηγάνε.

Μπορεί ο κορονοϊός να υπάρχει ως νόσος, και μπορεί και να πρέπει να είσαι λίγο προσεχτικός στη ζωή σου αν δεν θες να κολλήσεις. Αλλά το να είσαι παρανοϊκός σημαίνει ότι ανά πάσα στιγμής τρέμεις ότι θα βρεις τον κορονοϊό μέσα το βρακί σου, που λέει ο λόγος. Αυτό είναι, πλέον, αρνητική ψυχική κατάσταση· δεν είναι τίποτα το θετικό. Δε σε βοηθάει· σε παρακωλύει.

Και όλα όσα έχουν κάνει η κυβέρνηση και τα ΜΜΕ έχουν ως αποτέλεσμα αυτή την κορονοπαράνοια στον γενικό πληθυσμό της χώρας... Είναι απαράδεκτο πράγμα.

Και θα σας πω κι άλλο ένα παράδειγμα κορονοπαράνοιας, όχι από αυτό το Σάββατο αλλά από μερικές μέρες πιο πριν: Περιμένω σε ουρά μπροστά από τράπεζα κι αρχίζουμε να συζητάμε για τα συνήθη των ημερών, και μια κυρία, ηλικιωμένη πάλι, μου λέει ότι ήταν μέσα στο σουπερμάρκετ και της έσπασε το κορδόνι που κρατά τη μάσκα από τη μια μεριά, και αμέσως μια άλλη γυναίκα άρχισε να της φωνάζει ότι είναι απρόσεκτη και διασπείρει τον ιό και θα τους κολλήσει όλους και πρέπει να φύγει αμέσως, αμέσως! Της είπα: «Μην το παίρνετε προσωπικά. Κυκλοφορούν φρενοβλαβείς αυτές τις μέρες.»

Αυτό, για εμένα, είναι ακόμα ένα παράδειγμα παράνοιας που έχει προκληθεί από όλα αυτά τα γελοία μέτρα της κυβέρνησης και τη συνεχόμενη τρομοκρατία και τρομολαγνεία.

Δεν μιλάμε εδώ για λογικές αντιδράσεις. Μιλάμε για παράλογες αντιδράσεις απλών πολιτών. Φέρονται σαν τα πάντα να είναι μολυσμένα γύρω τους και να μην ξέρουν πού να κρυφτούν. Ενώ η πραγματικότητα δεν είναι αυτή. Ναι, υπάρχει μια πανδημία, όμως δεν είναι να φοβάσαι και τον ίσκιο σου.

Άντε τώρα να τους επαναφέρεις αυτούς τους παρανοϊκούς σε ομαλή ψυχική κατάσταση. Θέλω να δω τι φαεινή ιδέα έχει η κυβέρνηση για να το καταφέρει αυτό...

Αλλά ας επιστρέψουμε στην αστική μου περιπλάνηση το Σάββατο του lockdown...

Καθώς περνούσα από διάφορες περιοχές, οι δρόμοι ήταν κατά κανόνα άδειοι, πολύ λίγος κόσμος βάδιζε. Σε κάποιες περιπτώσεις, όμως, έβλεπα κάμποσα αυτοκίνητα και αναρωτιόμουν πού πήγαιναν όλοι αυτοί. Στα ΜΜΜ ήταν πολύ λίγοι – και στο μετρό και στα λεωφορεία. Τόσο λίγοι που ουσιαστικά δεν υπήρχε λόγος για μάσκες (αν υποτεθεί ότι ποτέ υπάρχει κανένας πραγματικός λόγος για μάσκες).

Όμως είδα πολύ κόσμο σε πλατείες και πάρκα. Είδα τόσο κόσμο σε πλατείες και πάρκα όσο, ίσως, δεν έχω ξαναδεί ποτέ. Και δεν συνέβαινε μόνο σε μια συνοικία αυτό· καθώς περνούσα τη μια συνοικία μετά την άλλη, έβλεπα κόσμο σε πάρκα και πλατείες. Πολύ κόσμο. Μεγάλους, μικρούς. Αρκετό συνωστισμό. (Πρόσεξε τώρα γιατί έγραψα εκείνο το «δυστυχώς» παραπάνω.)

Φτάνοντας κάποια στιγμή στην Ακρόπολη, είδα επίσης πολύ κόσμο γύρω από την Ακρόπολη καθώς και στην Αποστόλου Παύλου (αν δεν κάνω λάθος για το όνομα του δρόμου), Θησείο και Μοναστηράκι. Οι καφετέριες δεν έβγαζαν τραπεζάκια, αλλά ορισμένες έδιναν καφέδες στο χέρι, οπότε ο κόσμος απλά έπαιρνε τον καφέ και καθόταν αποδώ κι αποκεί, όπου νάναι. Αλλά ήταν αρκετά συνωστισμενός. Δηλαδή, άμα ήσουν από τους κορονοπαρανοϊκούς θα νόμιζες ότι θα κολλήσεις κάτι εκεί. Ευτυχώς δεν είμαι από αυτούς και δεν νομίζω ότι η διασπορά γίνεται τόσο εύκολα. Όπως και νάχει, όμως, υπάρχει ένα ηθικό δίδαγμα εδώ:

Το lockdown είναι ηλίθιο πράγμα.

Κοίτα τι συμβαίνει: Κλείνουν τα καταστήματα όπου ο κόσμος θα πήγαινε διάσπαρτα (και άρα δεν θα ήταν τόσο κοντά ο ένας στον άλλο) και τώρα, μην έχοντας τι άλλο να κάνουν, μπουχτισμένοι από την κλεισούρα, βγαίνουν και συνωστίζονται σε πλατείες, πάρκα, πεζόδρομους, κτλ. Άρα, το lockdown απλά κάνει ζημιά (όπως, ούτως ή άλλως, επιβεβαιώνει και ο Ιωάννιδης ξανά και ξανά όποτε μιλά).

Τώρα μπορεί να πουν κάποιοι καλοθελητές ότι αυτοί που βγαίνουν και κάθονται έτσι είναι «ανεύθυνοι» και τα λοιπά και τα λοιπά. Μπορεί να πουν ότι κι εγώ είμαι «ανεύθυνος» που έκανα την αστική μου περιπλάνηση.

Μαλακίες.

Ο άλλος που είναι κλεισμένος μέσα θέλει κάπου να πάει. Δεν είναι παράλογο, δεν είναι εγκληματίας. Δεν είναι βέβαιο πως αν έμεναν μέσα δεν θα διέσπειραν τον ιό. Ούτε είναι βέβαιο πως τώρα διέσπειραν τον ιό. Γιατί δεν ξέρουμε ποια ακριβώς είναι η αιτία που προκαλεί τον ιό. Υπάρχει άγνοια πάνω στο θέμα – εκτός αν κάποιοι ξέρουν και δεν μιλάνε.

Εκείνο, όμως, που σίγουρα ξέρουμε είναι ότι τα lockdown μόνο ζημιά κάνουν. Έχει αποδειχτεί ξανά και ξανά. Πόσες φορές ακόμα πρέπει να αποδειχτεί, γαμώτο, για να το καταλάβουν; Ποιο lockdown ήταν αυτό; Το #3; Το #5; Έχω χάσει τη μέτρηση πια. Η όλη υπόθεση είναι ένα μεγάλο, καταστροφικό φιάσκο.

Αστυνομία δεν είδα στους δρόμους μέχρι που έφτασα κοντά στην Ακρόπολη και στο Μοναστηράκι. Εκεί είδα κάτι αστυνομικούς να έχουν παρκάρει παράμερα τις μοτοσικλέτες και να πίνουν καφέδες! Επίσης, είδα αρκετά περιπολικά να περνάνε και τουλάχιστον μία περιπολία με μοτοσικλέτες και μια κλούβα κοντά στο Σύνταγμα. Υπερβολικά πολλή αστυνομία για την περιοχή. Τι φοβόταν η κυβέρνηση, ότι η Ερμού θα ανοίξει παράνομα;

Όπως και νάχει, αυτή είναι μια αναφορά από κάποιον που όντως περπάτησε στους δρόμους της Αθήνας εν μέσω καραντίνας. Για να μην παίρνετε τις πληροφορίες σας μόνο από τα ΜΜΕ.

(Οποιαδήποτε τυπογλαγρφικά λάθη να θεωρηθούν εσκεμμένα για σουρεαλιστικούς λόγους.)