Πρόσφατα έμαθα ότι το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων έκανε αγωγή κατά εκδότη και συγγραφέα για ένα συγκεκριμένο βιβλίο. Το βιβλίο λέγεται “Λύτρωση - περί του Αγίου Φωτός” και συγγραφέας είναι ο Δημήτρης Αλικάκος. (Μπορείτε να ρίξετε μια ματιά κι εδώ, αν σας ενδιαφέρει.)
Προσωπικά δεν το έχω διαβάσει το βιβλίο, δεν ξέρω τι γράφει. Αλλά δεν έχει σημασία ό,τι κι αν γράφει. Τέτοιες καταστάσεις μού θυμίζουν Μεσαίωνα. Αλίμονο, σε μια δημοκρατική κοινωνία, να μη μπορεί κάποιος να γράψει ελεύθερα ό,τι θέλει ακόμα κι αν αυτό προσβάλλει ολόκληρη την κοινωνία ή ένα μεγάλο μέρος της.
Κι εγώ μπορεί να διαβάσω κάτι κάπου και να με προσβάλλει. Πρέπει να κάνω μήνυση;
Έχει διαφορά αν κάτι που γράφεις προσβάλλει ένα άτομο ή χιλιάδες άτομα; Ποια είναι η διαφορά, αλήθεια; Αν πενήντα χιλιάδες άνθρωποι πηδήσουν να σκοτωθούν από μια γέφυρα, θα πηδήσεις κι εσύ μαζί τους;
Δεν μπορείς να ζεις σ’αυτό τον κόσμο και να περιμένεις ότι τίποτα, ποτέ δεν θα σε προσβάλει. Είναι παράλογο.
Εξάλλου, ένα βιβλίο κανείς δεν σε υποχρεώνει να το διαβάσεις. (Αυτό θα ήταν αντιδημοκρατικό για άλλους λόγους.) Κι αν ένα βιβλίο γράφει σαχλαμάρες, τότε μπορείς απλά να το αγνοήσεις, ή μπορείς να γράψεις ένα δικό σου που κατακρίνει αυτά που γράφει το συγκεκριμένο βιβλίο.
Το ίδιο, φυσικά, για τις ταινίες, τους ζωγραφικούς πίνακες, τα γκράφιτι, και οτιδήποτε άλλο δημιουργικό.
Να θυμίσω, επιπλέον, τον Τελευταίο Πειρασμό του Καζαντζάκη, ή όχι;