Σκιώδη Παραλειπόμενα

του
Κώστα Βουλαζέρη

Αρχείο | RSS Feed

Αναζήτηση Μυστηριακές ΟντότητεςΠαλιά Ελληνικά Εξώφυλλα

Τυχαία

Μια στιγμή...
17 / 6 / 2022

Διαβάζοντας τώρα το Mistress of Mistresses, του Eddison (το οποίο έχει κάποια σχέση με το The Worm Ouroboros αλλά δεν νομίζω ότι αποτελεί και συνέχειά του), απορώ κυρίως για ένα πράγμα: πώς είναι δυνατόν, ακόμα και το 1930, να έγραφαν τέτοιο διάλογο.

Αποκλείεται, φυσικά, οι πραγματικοί άνθρωποι εκείνη την εποχή να μιλούσαν έτσι.

Οι χαρακτήρες σ’αυτό το μυθιστόρημα δεν είναι σαν να μιλάνε: είναι σαν να απαγγέλλουν ποίηση και, μάλιστα, στην καθαρεύουσα! Νομίζεις ότι διαβάζεις την Ιλιάδα. Η αφήγηση είναι γραμμένη πιο πεζά από τον διάλογο. Για να είμαι απόλυτα ειλικρινής, παρότι έχω διαβάσει πάρα πολλά αγγλικά βιβλία και δεν έχω πρόβλημα να κατανοήσω το οτιδήποτε στα αγγλικά, σε πολλά σημεία δυσκολεύομαι να καταλάβω τι θέλουν να πουν οι χαρακτήρες του Eddison ενώ σε κάποια άλλα σημεία απλά δεν καταλαβαίνω. Ίσως να πρέπει να το διαβάσεις σαν να κάνεις ανάλυση κειμένου, όχι σαν να διαβάζεις τεμπέλικα ένα μυθιστόρημα· αλλά αυτό δεν είμαι πρόθυμος να το κάνω.

Απορώ, πάντως, και πάλι, πώς είναι δυνατόν, ακόμα και το 1930 – ή και παλιότερα – να έγραφαν τέτοιο διάλογο. Τι σκοπό μπορεί να εξυπηρετεί; Μια αίσθηση μεγαλείου; Ίσως. Μια αίσθηση μυθικότητας; Ίσως. Αλλά, μπροστά στη σύγχυση που προκαλεί, δε νομίζω ότι αξίζει.

Σήμερα, δεν πιστεύω κανείς να γράψει έτσι τον διάλογο. Ή, αν το κάνει, δεν τον έχω μέχρι στιγμής συναντήσει.. Ακόμα και όσοι γράφουν πιο αρχαϊκά, δεν φτάνουν σε αυτό το άκρο.

Προσωπικά, για να είμαι ειλικρινής, δεν νομίζω ότι θα μπορούσα να γράψω κάτι αντίστοιχο στα ελληνικά παρά μόνο με εξωφρενική προσπάθεια. Θα έπρεπε, όχι μόνο να χρησιμοποιείς πολύ εξεζητημένες λέξεις, αλλά να γράφεις και στην καθαρεύουσα και με εσκεμμένα μπλεγμένη σύνταξη.

 

 

Επίσης . . .

Επιλογές Νοεμβρίου (12/11)


Χάρτης με τους αρχαίους ρωμαϊκούς δρόμους, εικόνες από το Bummer California, LocalSend (ασφαλή αποστολή αρχείων τοπικά), Sean Andrew Murray. Η Ιρλανδία καθιερώνει τη χορήγηση μισθού σε δημιουργούς, το Beowulf του Lynd Ward, Greek TV Live, The White Company του Arthur Conan Doyle. «Η πόλη των μαγισσών», Space Type Generator, ερωτικές ταινίες τρόμου. Halloween με Ε.Φ. από το ’70· The Sword of Shannara και αντιγραφές του Τόλκιν· The Fall of Mercury της Leslie F. Stone· Sean Connery και Zardoz. Ο άνθρωπος είναι το ζώο που ονειρεύεται.

 

Περί Γραφής: Νοοτροπίες Διορθώσεων


Πώς πρέπει να μάθεις να σκέφτεσαι προτού ξεκινήσεις να διορθώνεις τα κείμενά σου

Νομίζω πως έχω ήδη γράψει σε κάποιο άλλο άρθρο (δεν θυμάμαι ποιο, αυτή τη στιγμή) ότι η τακτική μου με τις διορθώσεις είναι η εξής: να γράφω ένα κομμάτι (κάποιες σελίδες, ίσως ένα κεφάλαιο) και μετά να το διορθώνω· και όταν έχω τελειώσει όλο το βιβλίο, να το διορθώνω πάλι από την αρχή. Αυτή η τελευταία διόρθωση – αν και, ίσως, η λιγότερο σημαντική – είναι και η πιο κουραστική για εμένα, γιατί (α) θέλω να τη βγάλω σε συγκεκριμένο χρόνο, δεν θέλω να αργήσω πολύ· (β) ασχολούμαι με λεπτομέρειες ουσιαστικά, τα βασικά τα έχω ήδη διορθώσει· και (γ) η συνεχόμενη εστίαση της προσοχής για πολλές ημέρες επάνω σε ένα κείμενο δημιουργεί μεγαλύτερη κόπωση από τη συνεχόμενη χειρονακτική εργασία.

Αλλά αυτή είναι απλώς η τακτική που ακολουθώ, και σ’αυτό το άρθρο την αναφέρω μόνο. Εκείνο για το οποίο θέλω να μιλήσω εδώ είναι η νοοτροπία με την οποία κάνει (πρέπει να κάνει;) κάποιος τις διορθώσεις σε ένα λογοτεχνικό κείμενο. Και αναφέρομαι, κυρίως, στον συγγραφέα τον ίδιο, όχι σε διορθωτή. Για τον διορθωτή τα πράγματα πιθανώς να είναι αλλιώς – πιο επαγγελματικά, πιο ουδέτερα. Για τον συγγραφέα, όμως, τα πράγματα δεν είναι τόσο ουδέτερα, και όταν ξαναβλέπει ένα κείμενο που έχει γράψει μπορεί – ανάλογα και με την ιδιοσυγκρασία του – να βλέπει πολλά. Μπορεί να βλέπει ακόμα και φαντάσματα – το οποίο είναι πολύ συνηθισμένο· δεν αστειεύομαι.

Γι’αυτό είναι πολύ σημαντική η νοοτροπία με την οποία κάνει κανείς διορθώσεις, ασχέτως τι τακτική ακολουθεί. Μπορεί κάποιος να μην ακολουθεί τη δική μου τακτική· μπορεί να το γράφει όλο μονοκοπανιά και μετά να το διορθώνει από την αρχή. Ή μπορεί να το γράφει λίγο-λίγο διορθώνοντάς το στην πορεία. Δεν έχει σημασία αυτό. Όλα είναι, κατά βάθος, σωστά. Μεγαλύτερη σημασία έχει η νοοτροπία για τις διορθώσεις.

Και δεν υπάρχει μόνο μία νοοτροπία· υπάρχουν πολλές. Θα αναφέρω μερικές που θεωρώ καλές, και μερικές που πιστεύω ότι έχουν ενδιαφέρον.

Δύο ακραίες καταστάσεις που πλήττουν τους συγγραφείς είναι οι εξής: Από τη μια, να βαριούνται να το διορθώσουν και να το αφήνουν όπως είναι· από την άλλη, να σκαλώνουν και να το κοιτάνε επ’άπειρον, αγωνιώντας ότι πάντα κάτι δεν πάει καλά, ποτέ δεν είναι αρκετά σωστό.

[Συνέχισε να διαβάζεις]

 

Επιλογές Οκτωβρίου (29/10)


Τι είναι ο ύπνος — Vampira, παλιό γερμανικό φιλμ για βρικόλακες — Οι πόλεμοι για το Νεκρονομικόν — Η κατάσταση με τα (ηλεκτρονικά) βιβλία στο εξωτερικό — Oblique Strategies, σουρεαλιστικές και παράξενες λέξεις/φράσεις — Ένα βιβλίο του Ουμπέρτο Έκο που είχε περάσει στα αζήτητα; — Οι πραγματικοί Άγγελοι είναι εφιαλτικά τέρατα — Ένα απόφθεγμα του Τσέστερτον — Οι άνθρωποι-ζώα του Charles le Brun (1806) — O Alfred Hitchcock παρουσιάζει ιστορίες τρόμου — ClipGrab, δωρεάν πρόγραμμα που κατεβάζει βίντεο από παντού — Modern Pen Drawings (1901) — 10 γαλλικές ταινίες τρόμου — Οι σουρεαλιστικοί πίνακες του Lee Madgwick — &, φυσικά, έρχονται LinX...