ΣΚΕΨΕΙΣ

8/8/2014

Φανταστικές Πόλεις #6: Φύλαξη, Έγκλημα, και Υπόκοσμος
Η διαρκής επαγρύπνηση για την προστασία της πόλης, όχι μόνο από εξωτερικούς αλλά και από εσωτερικούς κινδύνους

 

Φύλαξη

Εκτός αν η πόλη που φτιάχνεις αποτελεί εξαίρεση σε σχέση με το πώς λειτουργούν οι πόλεις συνήθως, θα υπάρχει κάποια φύλαξη από εσωτερικές και εξωτερικές απειλές. Η μόνη εξαίρεση που μπορώ αυτή τη στιγμή να σκεφτώ είναι μια αναρχική πόλη (βλ. Φανταστικές Πόλεις #3: Πολιτεύματα), όπως ένας σταθμός καραβανιών που δημιουργείται από τα αμοιβαία συμφέροντα που έχουν όλοι, οπότε και δεν υπάρχει λόγος για εσωτερική φύλαξη, αλλά ούτε και για εξωτερική ίσως. Μια άλλη περίπτωση έλλειψης φύλαξης μπορεί να είναι μια ουτοπική πόλη, όπου κανένας ποτέ δεν κάνει κακό σε κανέναν άλλο. Τέτοιες πόλεις ιστορικά είναι ανύπαρκτες, δυστυχώς, ενώ στη λογοτεχνία επίσης είναι πολύ σπάνιες γιατί συνήθως δεν βοηθάνε στο να δημιουργηθούν περιπετειώδεις ιστορίες. Μόνο ως φιλοσοφικά μοντέλα υπάρχουν. Προφανώς, αυτό το άρθρο δεν αναφέρεται σε τέτοιες πόλεις.

Εσωτερικοί φύλακες είναι αυτοί που διατηρούν τον νόμο και την τάξη μέσα στην πόλη – όπως η αστυνομία, η φρουρά, η χωροφυλακή. Εξωτερικοί φύλακες είναι αυτοί που προστατεύουν την πόλη από εξωτερικές απειλές – όπως μια πολιτοφυλακή ή μισθοφόροι. Σε ορισμένες περιπτώσεις πόλεων ίσως να μην υπάρχει αυτός ο διαχωρισμός: ίσως οι εσωτερικοί φύλακες να είναι και εξωτερικοί. Μπορεί μια πόλη να έχει, για παράδειγμα, μόνο πολιτοφυλακή, ή μόνο μισθοφόρους πληρωμένους από τον τοπικό άρχοντα. Οι φύλακες της πόλης συχνά είναι άμεσα συνδεδεμένοι με την κεντρική εξουσία της πόλης και παίρνουν εντολές από αυτήν. Αλλά μπορεί και να αποτελούν δική τους αρχή τελείως, αν οι εξουσίες είναι διαχωρισμένες.

Κι επειδή μιλάμε για φανταστικές πόλεις πάντα, οι φύλακες μπορεί να είναι διαφόρων ειδών. Μπορεί οι εσωτερικοί φύλακες να μην είναι κάποια οπλισμένη φρουρά, αλλά πνευματικές οντότητες που διαβάζουν τις σκέψεις των πολιτών και έτσι κυνηγάνε την παρανομία. Ή μπορεί να είναι μια ειδική φυλή ανθρώπων που εκπαιδεύεται από μικρή ηλικία στο να κάνει μία και μόνο δουλειά: να κυνηγά εγκληματίες. Ή ίσως οι εσωτερικοί φύλακες της πόλης να φοράνε πάντα μάσκες ώστε κανένας να μην ξέρει ποιοι είναι και ο νόμος να είναι απρόσωπος. Μπορεί να έχουν ειδικά όπλα ή μαγικές τεχνικές, γνωστά μόνο σε εκείνους, εξειδικευμένα να εντοπίζουν ψέματα, να βρίσκουν ίχνη, να ακινητοποιούν κακοποιούς. Οι εσωτερικοί φύλακες μπορεί να είναι αλλοιωμένοι άνθρωποι ώστε να έχουν αποκτηνωθεί και να μην έχουν κανέναν άλλο σκοπό απ’το να τιμωρούν το έγκλημα. Μπορεί να τους έχει γίνει πλύση εγκεφάλου ή το μυαλό τους να έχει αντικατασταθεί με κάποιου είδους υπερτεχνολογία. Ή μπορεί να είναι κάτι σαν ευγενείς ιππότες με υψηλά ιδεώδη και συγκεκριμένες αρχές.

Σε κάθε περίπτωση, οι εσωτερικοί φύλακες πρέπει να είναι εκπαιδευμένοι έτσι ώστε να μπορούν, θεωρητικά τουλάχιστον, να αντιμετωπίσουν τις εσωτερικές απειλές της πόλης.

Οι εξωτερικοί φύλακες, αντιθέτως, πρέπει να μπορούν να αντιμετωπίσουν τις εξωτερικές απειλές, όπως εισβολείς, επιδρομείς, ή ακόμα και γιγάντια θηρία. Μπορεί να είναι απλοί μισθοφόροι, ή μπορεί και οι ίδιοι να είναι γιγάντια θηρία που η πόλη τα κρατά σε ειδικούς χώρους και τα αμολά μόνο όταν παρουσιάζεται εξωτερικός κίνδυνος. Ή ίσως να πρόκειται για μηχανές: διαφόρων ειδών ρομπότ με ικανότητες να εξολοθρεύουν τους εχθρούς και να προστατεύουν τους πολίτες. Μπορεί τέτοιοι φύλακες να είναι ακόμα και αυτοματοποιημένοι, να έχουν κατασκευαστεί πριν από αιώνες και κανένας πλέον να μην ξέρει πώς τους έφτιαξαν οι ιδρυτές της πόλης. Ακόμα και θεοί ή υπερφυσικές οντότητες μπορεί να πάρουν τον ρόλο εξωτερικών φυλάκων, εξολοθρεύοντας ολόκληρες ορδές που έρχονται να ισοπεδώσουν την πόλη, ή απλά κάνοντας την πόλη αόρατη για τα μάτια τους.

 

Έγκλημα

Οι εσωτερικοί φύλακες κυνηγάνε τους εγκληματίες, που αποτελούν απειλή για την πόλη. Ποιοι είναι, όμως, «εγκληματίες» στην πόλη που φτιάχνεις; Σίγουρα, ορισμένα γνωστά πράγματα πρέπει να θεωρούνται εγκλήματα προκειμένου η πόλη να μπορεί να λειτουργήσει, όπως για παράδειγμα ο φόνος και η κλοπή. Αν αυτά τα δύο δεν είναι εγκλήματα, τότε δύσκολα η πόλη θα παραμείνει πόλη· σύντομα θα γίνει ερείπια ή πεδίο μάχης.

Όταν όμως φτιάχνεις μια πόλη με τη φαντασία σου, το όλο νόημα είναι να πειραματιστείς και με άλλες μορφές εγκλήματος – πράγματα που σ’εμάς θα φαίνονταν εξωφρενικά να θεωρούνται εγκλήματα. Μπορεί στην πόλη σου να είναι έγκλημα το να παρουσιαστείς μπροστά στον βασιλιά φορώντας κόκκινο μανδύα. Ή μπορεί να είναι έγκλημα να σκοτώνεις ποντίκια επειδή, για κάποιο λόγο, θεωρούνται ιερά, ή επειδή προσφέρουν κάτι σημαντικό στην πόλη. Μπορεί να είναι έγκλημα για μια γυναίκα να ντυθεί με αντρικά ρούχα, ή για έναν άντρα να ντυθεί με γυναικεία. Μπορεί να θεωρείται έγκλημα να αρθρώσεις δυνατά το μικρό όνομα της βασίλισσας δημοσίως. Μπορεί να θεωρείται έγκλημα να ρίχνεις οτιδήποτε μέσα σ’ένα συγκεκριμένο ποτάμι, ή να περνάς από μια γέφυρα ύστερα από τις έντεκα η ώρα το βράδυ.

Οι τιμωρίες για τα εγκλήματα δεν είναι ανάγκη να είναι όλες χρηματικά πρόστιμα. Κάποιες απλές (ευφάνταστες και μη) συμβατικές τιμωρίες, εκτός από την καταβολή χρηματικού ποσού, μπορεί να είναι οι εξής: εξορία από την πόλη για ένα χρονικό διάστημα· εξαναγκαστική υπηρεσία σε συγκεκριμένο πρόσωπο ή οργανισμό· εξαναγκαστική υπηρεσία στο κοινωνικό σύνολο (πχ, ως οδοκαθαριστής)· εξαναγκασμός να φοράς συνέχεια στον δρόμο ένα γελοίο κράνος με γελοία φτερά· φυλάκιση μέσα σ’ένα κλουβί που κρέμεται πάνω από έναν ποταμό· απαγχονισμός· αποκεφαλισμός· ακρωτηριασμός· διαμελισμός με άλογα, άλλα θηρία, ή μηχανές· εξαναγκασμός να μην φοράς κανένα ρούχο επάνω σου για κάποιο χρονικό διάστημα· κούρεμα κάθε τρίχας από το σώμα σου· εξαναγκασμός να φοράς πολλά και βαριά ρούχα, γάντια, και κουκούλα, όταν είσαι στο δρόμο, για κάποιο χρονικό διάστημα (βασανιστικό αν η πόλη είναι σε θερμό κλίμα).

Αλλά σε μια φανταστική πόλη οι τιμωρίες μπορούν να είναι ακόμα πιο περίεργες, όπως: εξαναγκασμός να πιεις ένα ελιξίριο που σε κονταίνει κατά το ήμισυ, ή κάνει κέρατα να φυτρώσουν στο κεφάλι σου· απαγόρευση χρήσης κάθε είδους εξεζητημένης τεχνολογίας ή μαγείας της πόλης· εξαναγκασμός να σε ακολουθεί πάντα ένα ενοχλητικό πνεύμα που συνεχώς μουρμουρίζει ασυναρτησίες· διαγραφή της μνήμης σου για κάποιο χρονικό διάστημα· φυλάκιση σε κάποιου είδους παράξενη υπερφυσική φυλακή· εξαναγκασμός να υπηρετείς δαίμονες· εξαναγκαστική έξοδος από το σώμα σου για κάποιο χρονικό διάστημα, ώστε να τριγυρίζεις ασώματος μέσα στην πόλη χωρίς να μπορείς να κάνεις τίποτα εκτός απ’το να βλέπεις και να ακούς.

 

Υπόκοσμος

Ο υπόκοσμος είναι, ουσιαστικά, το οργανωμένο έγκλημα. Είναι όταν οι παράνομοι συνεργάζονται μεταξύ τους ώστε να αποφεύγουν τους φύλακες της πόλης ή να τους παραπλανούν. Υπόκοσμος δεν είναι υποχρεωτικό να υπάρχει σε κάθε πόλη, αλλά όσο πιο διεφθαρμένη είναι η πόλη τόσο πιο μεγάλος και ισχυρός θα είναι ο υπόκοσμός της.

Ορισμένα από τα πράγματα που πρέπει κανείς να σκεφτεί αφορούν κυρίως την οργάνωση του υπόκοσμου: Πώς αποφεύγουν τους φύλακες της πόλης; Τι μεθόδους χρησιμοποιούν; Χρησιμοποιούν τεχνικές άγνωστες στην πόλη, φερμένες από έξω; ή μήπως χρησιμοποιούν τα κόλπα των φυλάκων εναντίον τους; Υποβοηθιέται ο υπόκοσμος από παράξενες οντότητες που έχουν δικά τους συμφέροντα; Έχει μήπως επαφές με διάφορα πολιτικά πρόσωπα, ή πρόσωπα της βασιλικής αυλής; Υπάρχουν φύλακες της πόλης που έχουν, συγχρόνως, δραστηριότητα στον υπόκοσμο;

Γιατί υπάρχει ο υπόκοσμος; Ποιες είναι οι βασικές του λειτουργίες; Φέρνουν μέσα στην πόλη ουσίες ή πράγματα που είναι απαγορευμένα; Φέρνουν μέσα στην πόλη λαθραία για να μην πληρώσουν φόρο; Κάνουν συγκεντρώσεις που κανονικά θεωρούνται παράνομες; – όπως μαγικές τελετές που είναι επικίνδυνες. Προσφέρουν άσυλο σε κατατρεγμένους από τον νόμο ή από διάφορες οργανώσεις; Διενεργούν δολοφονίες πολιτικών ή άλλων προσώπων; Ερευνούν πρόσωπα ή μέρη που προφυλάσσονται από τον νόμο; Εκβιάζουν; Απαγάγουν; Γνωρίζουν μυστικά της πόλης που τους καθιστούν κυνηγημένους από τις αρχές ή από συγκεκριμένα πρόσωπα ή οργανώσεις; Υπάρχουν φυλές, πλάσματα, ή οντότητες που απαγορεύονται μέσα στην πόλη και, επομένως, υποχρεωτικά καταλήγουν στον υπόκοσμο αν δεν θέλουν να φύγουν;

Τι συμβαίνει όταν ο υπόκοσμος και οι εσωτερικοί φύλακες της πόλης συναντηθούν; Συνήθως οι άνθρωποι του υπόκοσμου τρέχουν να κρυφτούν, να αποφύγουν τους φύλακες; Ή μήπως γίνεται ένοπλη σύγκρουση με τραυματίες και νεκρούς; Υπάρχει περίπτωση ο υπόκοσμος να αποκτήσει ποτέ τόσο μεγάλη δύναμη ώστε να εξολοθρεύσει τους φύλακες της πόλης και, ίσως, να ανατρέψει την εξουσία; Υπάρχει περίπτωση οι φύλακες να καταφέρουν να αφανίσουν κάθε ίχνος του υπόκοσμου από την πόλη; Ποια πλεονεκτήματα ή ευκαιρίες θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν οι μεν εναντίον των δε;

Πώς κάποιος καταλήγει στον υπόκοσμο; Είναι θέμα κοινωνικής τάξης; Είναι οικονομικό θέμα; Είναι θέμα συμφερόντων; Είναι θέμα κακοτυχίας; Μπορεί κάποιος που είναι μπλεγμένος με τον υπόκοσμο να ξεμπλέξει από αυτόν;

 

Διαβάστε επίσης:
Φανταστικές Πόλεις #1: Συνοικίες
Φανταστικές Πόλεις #2: Συμμορίες
Φανταστικές Πόλεις #3: Πολιτεύματα
Φανταστικές Πόλεις #4: Υπόγεια
Φανταστικές Πόλεις #5: Θεοί, Θρησκεία, Ιερατεία

---