ΣΚΕΨΕΙΣ

10/1/2016

Τα Βιβλία που Διάβασα Μέσα στο 2015
Μια ανασκόπηση στη λογοτεχνία

 

The Lavalite World
του Philip Jose Farmer

Το πέμπτο βιβλίο του World of Tiers. Από τα καλύτερα της σειράς, νομίζω. Έχω γράψει εκτεταμένα για το World of Tiers εδώ.

 

Μια Μηχανή για Κινούμενα Τοπία
του Δημήτρη Καλοκύρη

Μια συλλογή σουρεαλιστικών μικρών διηγημάτων. Τα πρώτα διηγήματα είναι πολύ λιγότερο σουρεαλιστικά από άλλα που έχει γράψει ο Καλοκύρης. Τα τελευταία είναι πιο σουρεαλιστικά αλλά δεν μου άρεσαν και τόσο. Γενικά, αυτό το βιβλίο δεν είναι, κατά τη γνώμη μου, τόσο παράξενο όσο άλλα του Καλοκύρη – και τον Καλοκύρη τον διαβάζω πάντα για να διαβάσω κάτι πολύ παράξενο.

 

Against the Day
του Thomas Pynchon

Έχω γράψει ολόκληρη βιβλιοκριτική γι’αυτό το βιβλίο. Τι άλλο να πω; Πολύπλοκο, πολύ περίεργο. Κάπου το παραξηλώνει, ίσως.

 

The Coming of the Voidal
του Adrian Cole

Μια νουβέλα (ακόμα και διήγημα θα μπορούσες να το αποκαλέσεις) με έναν καταραμένο ήρωα που θυμίζει τον Έλρικ του Moorcock, και γενικά στοιχειωμένους ταξιδευτές και τα λοιπά. Η ιστορία έχει τρομερή ατμόσφαιρα – και από άποψη γραφής και από άποψη πλοκής – κι επίσης το βιβλίο περιλαμβάνει πολύ συμπαθητικές γκραβούρες, όπως αυτήν.

 

More Than Fire
του Philip Jose Farmer

Το τελευταίο βιβλίο του World of Tiers και, κατά τη γνώμη μου, το χειρότερο. Διαβάστε τη βιβλιοκριτική μου.

 

Lord of Slaughter
του M. D. Lachlan

Αυτό είναι το τελευταίο βιβλίο της τριλογίας που άρχισε με το Wolfsangel και συνεχίστηκε με το Fenrir. Είναι θεματική τριλογία, όχι άμεσες συνέχειες. Το κάθε βιβλίο διαδραματίζεται, μάλιστα, σε άλλη εποχή, αλλά συνδέονται από μια γενική πλοκή που αφορά τους νορβηγικούς θεούς. Τα βιβλία είναι όλα πολύ καλά. Δημιουργούν ατμόσφαιρα, έχουν αληθοφανείς χαρακτήρες, πιστευτούς διαλόγους. Και ο συγγραφέα τολμά να χρησιμοποιεί γενική οπτική γωνία τρίτου προσώπου σε αντίθεση με το μεγαλύτερο ποσοστό των σημερινών εκβιομηχανισμένων βιβλίων που παραμένουν προσκολλημένα στην περιορισμένη οπτική γωνία τρίτου προσώπου, με αποτέλεσμα να καταλήγει το ύφος του ενός συγγραφέας να μοιάζει με του άλλου. Το Lord of Slaughter μπορώ να πω ότι ήταν λιγάκι βιαστικό σε σχέση με τα υπόλοιπα βιβλία της τριλογίας, όμως δεν θα έλεγα πως δεν ήταν ικανοποιητικό. Απλώς το Fenrir μού άρεσε πολύ περισσότερο. Κι αυτή η ιστορία δεν έχει καμια σχέση με τις κλασικές ιστορίες λυκανθρώπων που έχετε συνηθίσει. Ούτε έχει καμια σχέση με τη συνηθισμένη, βαρετή αναπαράσταση των νορβηγικών θεών. Πρέπει να το διαβάσεις για να δεις τι είναι.

 

The Lies of Locke Lamora
του Scott Lynch

Βιβλίο αρκετά πρωτότυπο με δικό του ιδιαίτερο ύφος. Παρουσιάζει έναν φανταστικό κόσμο με μπόλικες λεπτομέρειες και ενδιαφέρον, και οι πρωταγωνιστές είναι κλέφτες που κάνουν κάποια πολύ έξυπνα κόλπα. Σε μερικά σημεία ίσως να είναι λιγάκι κουραστικό επειδή επικεντρώνεται πάρα πολύ σε μια κατάσταση που δεν φαίνεται να είναι και τόσο σημαντική (όπως, πχ, πώς κάποιοι κατεβαίνουν έναν πύργο). Και το φινάλε με χάλασε κάπως. Δεν μπορώ να πιστέψω ότι ο Locke θα έκανε κάτι τόσο βιαστικό· μου έμοιαζε στημένο για να γίνει η κλασική «μεγάλη μονομαχία». Αλλά, και πάλι, καλό βιβλίο, γραμμένο με έξυπνο τρόπο. Δεν θα ήθελα, με τίποτα, να μην το έχω διαβάσει.

 

The Soft Machine, The Ticket That Exploded, Nova Express
του William S. Burroughs

Δεν γράφω ένα-ένα γι’αυτά τα βιβλία γιατί, πραγματικά, δεν θα ήξερα τι να γράψω. Ούτε και τώρα ξέρω. Το ύφος είναι τελείως πειραματικό. Για να είμαι απόλυτα ειλικρινής, στο 80% του κάθε βιβλίου δεν καταλαβαίνεις τι γίνεται, απλά διαβάζεις παράξενες προτάσεις. Το υπόλοιπο 20% βγάζει νόημα και έχει, μάλιστα, κάποιες τρομερές ιδέες – όπως ιερείς που μεταμορφώνονται σε γιγάντια έντομα, πιστόλια-κάμερες, και άλλα τρελά πράγματα. Σίγουρα είχε ενδιαφέρον, αλλά σίγουρα, επίσης, δεν θα ήθελα να διαβάζω συνέχεια κάτι τέτοιο. Η λεκτική αποδόμηση που κάνει ο Burroughs δεν είναι απλά πειραματική· δεν μπορείς να καταλάβεις τι γίνεται μέσα στην ιστορία. Εκτός, ίσως, αν προσπαθήσεις να βάλεις τις προτάσεις στη σωστή σειρά. Δεν ξέρω, δεν το επιχείρησα. Αλλά δεν νομίζω ότι θα ήταν και εύκολο.

 

Helliconia Winter
του Brian Aldiss

Το τελευταίο βιβλίο της θεματικής τριλογίας του Brian Aldiss που διαδραματίζεται στον φανταστικό πλανήτη Helliconia. Όπως και στα προηγούμενα βιβλία, έτσι κι εδώ παρουσιάζονται πολλές λεπτομέρειες για τον πλανήτη την εποχή του μεγάλου χειμώνα, και το ύφος του συγγραφέα είναι λογοτεχνικότατο και ιδιαίτερο. Ωστόσο, η πλοκή – αν και όχι κακή – δεν είναι τόσο σπουδαία, και δεν δίνεται αρκετό περιθώριο στους χαρακτήρες να αναπτυχθούν. Προτιμώ πολύ περισσότερο το Helliconia Summer, για το οποίο έχω γράψει στα βιβλία που διάβασα μέσα στο 2014.

 

The City of Towers
του Keith Baker

Ορισμένα βιβλία που είναι γραμμένα για κόσμους του Dungeons & Dragons είναι πολύ καλύτερα από άλλα, και το City of Towers είναι ένα από αυτά. Ο κόσμος του Eberron, κατά πρώτον, δεν είναι ο κλασικός κόσμος D&D. Υπάρχουν βέβαια κάποια κλασικά, χιλιοειπωμένα πράγματα, όπως ξωτικά, goblins, ogres, και τα λοιπά· αλλά δεν πνίγουν την ιστορία και παρουσιάζονται έτσι που ταιριάζουν μες στο βιβλίο. Τα υπόλοιπα στοιχεία του Eberron είναι που παίζουν πολύ σημαντικότερο ρόλο – οι warforged, οι Dragonmarked, και τα λοιπά. Ακόμα και η μαγεία λειτουργεί με πιο ενδιαφέροντα τρόπο απ’ό,τι στους περισσότερους κόσμους του D&D. Οι χαρακτήρες είναι αρκετά καλοφτιαγμένοι, αν και μοιάζουν με rpg-ίστικη ομάδα, και η πλοκή δεν είναι απλοϊκή· είναι μπερδεμένη. Το βιβλίο αναφέρει διάφορα πράγματα για την πόλη Sharn και για ολόκληρο τον κόσμο του Eberron, κάνοντας το σκηνικό αληθοφανές. Δεν είναι απλώς μια περιπέτεια που τη διαβάζεις μες στη βαρεμάρα για να τελειώσει και οι ήρωες να έχουν εν τω μεταξύ σκοτώσει μερικά τέρατα και πετάξει μερικές ανόητες ατάκες. Από άποψη γραφής, το βιβλίο δεν είναι και πολύ καλό – έχει κάμποσες επαναλήψεις και προτάσεις που δεν θα τις έλεγες ακριβώς λογοτεχνικά γραμμένες. Αλλά ούτε και κακογραμμένο είναι· διαβάζεται άνετα, ευχάριστα – ό,τι θέλεις από ένα τέτοιο βιβλίο. Το μεγαλύτερο πρόβλημα ήταν τα τυπογραφικά λάθη. Έχει πολλά, και ορισμένα μάλιστα ήταν κραυγαλέα: πχ, δύο διαφορετικά ρήματα, το ένα πλάι στο άλλο, για το ίδιο πράγμα. Σου δίνει την εντύπωση ότι δεν το κοίταξε διορθωτής, ή ούτε καν ο συγγραφέας για δεύτερη φορά. Ωστόσο, αυτό δεν ήταν κάτι που με εμπόδισε απ’το να το απολαύσω.

 

Transit to Scorpio, The Suns of Scorpio, Warrior of Scorpio, Swordships of Scorpio, Prince of Scorpio
του Alan Burt Akers

Τα πρώτα πέντε βιβλία της σειράς του Dray Prescot. Πρόκειται για περιπέτειες sword & planet, περίπου σαν του Edgar Rice Burroughs, αλλά το σκηνικό είναι πολύ διαφορετικό. Έχω γράψει βιβλιοκριτική γι’αυτά τα βιβλία: διαβάστε την. Γενικά, είναι βιβλία με πολλά άσχημα πράγματα, αλλά και αρκετά καλά. Ή θα σου αρέσουν ή θα τα μισήσεις.

 

That Book Your Mad Ancestor Wrote
της K.J. Bishop

Μια συλλογή από σουρεαλιστικά και φανταστικά διηγήματα. Τα πρώτα (ώς τη μέση του βιβλίου) μου άρεσαν περισσότερα, τα υπόλοιπα λιγότερο. Κάποια με άφησαν αδιάφορο. Η γραφή πάντα είναι καλή· αρκετά λογοτεχνική.

 

Jehad
του Nicholas Yermakov

Αυτό το βιβλίο μπορείς να πεις ότι, ώς ένα σημείο, θυμίζει Dune, για τις φιλοσοφικές του προεκτάσεις. Είναι μικρό αλλά, κάπως, καταφέρνει και περιλαμβάνει πολλούς χαρακτήρες και τους κάνει όλους να μοιάζουν αληθινοί. Επιπλέον, στην αρχή, δεν μπορείς να καταλάβεις ποιος ακριβώς είναι ο πρωταγωνιστής ή οι πρωταγωνιστές. Πολύ απλά, είναι αδύνατον να είσαι σίγουρος. Προς το τέλος αποκρυσταλλώνεις. Κι αυτό είναι πολύ όμορφο· θυμίζει κάτι το πραγματικό, σε αντίθεση με κάτι το σκηνοθετημένο.

 

Schismatrix Plus
του Bruce Sterling

Αυτό το βιβλίο είναι, αναμφίβολα, κλασικό. Θα έλεγα ότι είναι συνδυασμός cyberpunk με space opera και κάτι ακόμα παραπάνω. Καθώς διαβάζουμε για τις περιπέτειες του πρωταγωνιστή μας σ’αυτό τον παράξενο μελλοντικό κόσμο του διαστήματος και των τεχνολογική επαυξημένων ανθρώπων, συγχρόνως μαθαίνουμε πάρα πολλά και για τον κόσμο τον ίδιο. Και αυτή είναι, κυρίως, η μαγεία του συγκεκριμένου βιβλίου. Όχι πως οι χαρακτήρες του δεν είναι καλοφτιαγμένοι· είναι αρκετά καλοφτιαγμένοι, ο διάλογος δεν είναι άσχημος, και το ίδιο ισχύει για την πλοκή. Αλλά το κύριο θέμα του μυθιστορήματος νομίζω πως είναι ο κόσμος του Schismatrix· καθώς η ιστορία εξελίσσεται περνάνε πολλά χρόνια, και ο κόσμος αλλάζει: κι αυτό έχει ενδιαφέρον να το παρακολουθείς. Το βιβλίο, επίσης, περιλαμβάνει κάποια διηγήματα που συμπληρώνουν το βασικό μυθιστόρημα, και μου άρεσαν όλα.

 

Ο Άνθρωπος του Τείχους
του Κώστα Βαξεβάνη

Προτού πιάσω να διαβάσω αυτό το βιβλίο, ήξερα βέβαια ότι ο Βαξεβάνης είναι δημοσιογράφος. Περίμενα, επομένως, ότι θα είχε κάνει την έρευνά του καλά. Και όντως, αμέσως καταλαβαίνεις ότι σ’αυτό το μυθιστόρημα ο συγγραφέας έχει κάνει την έρευνά του πολύ καλά. Παρουσιάζει πολλά στοιχεία για το πώς δρουν οι πραγματικές μυστικές υπηρεσίες, καθώς και πολλά ιστορικά στοιχεία. Μέσα σ’όλα αυτά περιλαμβάνει και κάμποσα κομμάτια γραμμένα ως ψυχογραφήματα των κεντρικών χαρακτήρων του. Το πρόβλημα είναι ότι η πλοκή είναι ελάχιστη. Το πρώτο μισό του βιβλίου είναι αφιερωμένο πλήρως σε ιστορικά στοιχεία και σε ψυχογραφικές πληροφορίες. Μας γράφει πώς είναι ψυχολογικά οι δύο βασικοί χαρακτήρες της ιστορίας, αλλά δεν τους βλέπουμε να δρουν, να κάνουν πράγματα μέσα στην πλοκή, στο παρόν. Η ιστορία είναι στατική. Και το βιβλίο δεν είναι μικρό· είναι 500 σελίδες. Από τη μέση και μετά, κάτι αρχίζει να κινείται από άποψη πλοκής. Αλλά ποτέ η πλοκή δεν γίνεται αρκετά μπλεγμένη, ούτε και πολύ ενδιαφέρουσα. Ο διάλογος, επίσης, είναι κυρίως πληροφοριακός· δεν είναι εκείνος ο έξυπνος, φυσικός διάλογος που εκτιμώ σ’ένα λογοτεχνικό βιβλίο. Έχει και τις καλές του στιγμές, αλλά δεν είναι πολλές. Ωστόσο, δεν απογοητεύτηκα. Το περίμενα ότι θα ήταν κάπως έτσι. Αν θέλεις να το διαβάσεις για τον πλούτο των πληροφοριών του, αυτό το βιβλίο αξίζει και με το παραπάνω. Αν θέλεις να το διαβάσεις για λογοτεχνικούς λόγους, εκεί ίσως και να απογοητευτείς. Δεν είναι κακό, αλλά δεν είναι και κάτι περισσότερο από μέτριο από λογοτεχνικής άποψης.

 

High Rise
του J. G. Ballard

Έχω ακούσει να λένε ότι αυτό είναι από τα καλύτερα του Ballard. Προσωπικά, δεν είμαι και τόσο σίγουρος. Το Crystal World, για παράδειγμα, μου άρεσε περισσότερο. Απλώς οι κοινωνικές προεκτάσεις του High Rise έχουν αρκετό ενδιαφέρον. Παρουσιάζει μια γιγάντια πολυκατοικία και πώς μπορούν οι ένοικοι να φτάσουν σε μια κατάσταση μαζική παραφροσύνης εκεί μέσα. Επιδίδεται σε σκηνές με συντρίμμια, σκουπίδια, ερήμωση, και απανθρωπιά. Κανένας από τους χαρακτήρες δεν είναι συμπαθητικός. Όλοι τους είναι αρκετά φρικτοί ως άτομα, ειδικά έτσι όπως εξελίσσονται. Είναι, βέβαια, λογοτεχνικά γραμμένο· δεν μπορείς να το αμφιβάλλεις. Και έχει μια ιδιαίτερη αισθητική. Αλλά η γενική αίσθηση που σου αφήνει;... Δεν είμαι σίγουρος ότι μπορώ να πω πως μου άρεσε. Όμως δεν μετάνιωσα που το διάβασα. Είναι από τα βιβλία που θέλεις να διαβάσεις γιατί είναι ακριβώς αυτό που είναι.

 

The Shattered Land
του Keith Baker

Αυτή είναι η συνέχεια του The City of Towers, το δεύτερο βιβλίο της τριλογίας. Ό,τι ίσχυε για το πρώτο ισχύει και γι’αυτό. Οι χαρακτήρες εξελίσσονται με τρόπους που συνέχεια σού κεντρίζουν το ενδιαφέρον, η ιστορία δεν είναι ποτέ βαρετή, η πλοκή ποτέ δεν σταματά να κάνει παράξενα πράγματα, και ο κόσμος είναι μυστηριώδης και ευφάνταστος. Ακόμα και τα ξωτικά που παρουσιάζει μού άρεσαν· αγνόησε ότι είναι ξωτικά και θα μπορούσαν απλά να ήταν μαυρόδερμες φυλές βαρβάρων μέσα σε μια ζούγκλα. Τελειώνει σε τρομερό cliff-hanger, πράγμα που δεν με πείραξε καθόλου. Απλά θα διαβάσω πιο σύντομα το τρίτο βιβλίο της τριλογίας.

---