ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΕΣ

Kushiel's Dart :: της Jacqueline Carey 

When Love cast me out, it was Cruelty who took pity on me.

Θ'αρχίσω παράξενα. Περιγράφοντας τον φανταστικό κόσμο στον οποίο διαδραματίζεται το εν λόγω μυθιστόρημα φαντασίας. Πρόκειται για έναν κόσμο που θα μπορούσε κανείς να πει ότι είναι παράλληλος της Γης, ή, τουλάχιστον, οι ομοιότητες είναι τόσες πολλές που δεν μπορούν να θεωρηθούν τυχαίες. Εν ολίγοις, η εν λόγω ιστορία φαντασίας έχει πολλά πράγματα κοινά με τον πραγματικό κόσμο -"κλεψιές" από τον πραγματικό κόσμο, αν θέλετε. Συνήθως, αυτές οι ιστορίες δε μου αρέσουν.

Το Kushiel's Dart το λάτρεψα.

Επιστρέφοντας, όμως, στην πολύ ενδιαφέρουσα κοσμοπλασία της Carey, θα σας παραθέσω μερικά βασικά στοιχεία: Το μυθιστόρημα επικεντρώνεται σε ένα βασίλειο που ονομάζεται Terre D'Ange, όπου κατοικεί ο λαός D'Angelines (αν προσέξετε, θα δείτε πως τα ονόματα δεν είναι τελείως τυχαία). Οι D'Angelines είναι απόγονοι του Elua και των Συντρόφων του, ο οποίος μοιάζει πολύ με το δικό μας Χριστό, πλην του ότι η εντολή του διαφέρει ώς ένα βαθμό, και είναι Αγαπάτε κατά Βούλησιν (Love as thou Wilt). Στις φλέβες των D'Angelines, επομένως, ρέει θεϊκό αίμα -ιχώρ, θα λέγαμε οι Έλληνες-, πράγμα το οποίο φαίνεται από το γεγονός ότι είναι η ομορφότερη των φυλών του κόσμου· μοιάζουν με αγγέλους (χωρίς τα φτερά, φυσικά!). 

Εκτός από την Terre D'Ange, υπάρχουν κι άλλες χώρες, κι άλλα βασίλεια: Δύο αρκετά μεγάλα, και σαφώς βαρβαρότερα, είναι τα Alba και Eire, τα οποία βρίσκονται βόρεια της Terre D'Ange, πέρα από τη θάλασσα. Για να πάει κανείς από το βασίλειο των D'Angelines σ'αυτά, πρέπει να περάσει από τα Στενά, τα οποία φυλάσσονται από τον ΄Αρχοντα των Στενών: ένα αλλόκοτο, μυστηριώδες πλάσμα που άλλους τούς πνίγει με πελώρια κύματα και άλλους -πολύ λιγότερους- τους αφήνει να περάσουν, ανάλογα με τα καπρίτσια του. Κανείς δεν ξέρει ποιο είναι το μυστικό που κυβερνά τις επιθυμίες του ΄Αρχοντα των Στενών.

Και ενώ αυτές οι περιοχές βρίσκονται βόρεια της Terre D'Ange, στα δυτικά απλώνεται το βασίλειο της Aragonia και στα νοτιοανατολικά τα Caerdicca Unitas, που μοιάζουν πολύ με την Ιταλία μετά τη διάλυση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, η οποία στο βιβλίο έχει το όνομα Tiberium και γίνονται πολλές αναφορές σ'αυτήν. Όπως επίσης γίνονται πολλές αναφορές σε κάποιους αρχαίους, με εξαιρετικά μεγάλο πολιτισμό, οι οποίοι φέρουν το καθόλου τυχαίο όνομα Hellenes. Τέλος, στα βορειοανατολικά της Terre D'Ange βρίσκεται η Skaldia, που κατοικείται από βαρβαρικές, άγριες φυλές και αποτελεί τη βασική απειλή για την Terre D'Ange.

Είπα πολλά για τον κόσμο, αλλά, και πάλι, νομίζω ότι μίλησα σύντομα. Ας περάσουμε, τώρα, στην βασική ηρωίδα του μυθιστορήματος, από της οποίας την οπτική γωνία βλέπουμε τα δρώμενα, καθώς το βιβλίο είναι γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο· και, κατά την προσωπική μου άποψη, είναι από τα καλύτερα πράγματα που έχω διαβάσει σε πρώτο πρόσωπο, το οποίο μην ξεχνάμε ότι είναι ένα δύσκολο πρόσωπο για να γράψει κανείς.

Η ηρωίδα της Carey έχει ελληνικό όνομα: ένα, σύμφωνα με τις δοξασίες, άτυχο όνομα: Φαίδρα. Επίσης, είναι εκλεκτή ενός θεού -ή, για την ακρίβεια, ενός αγγέλου, ο οποίος, σταλμένος από το Θεό είχε στραφεί εναντίον του Elua, αλλά, στο τέλος, έγινε ένας από τους Συντρόφους-, του Kushiel. Και τώρα, θα σκέφτεστε, δικαιολογημένα, "Ε, όχι κι άλλος ένας εκλεκτός, μέσα στους εκατοντάδες που, πλέον, γεμίζουν τα μυθιστορήματα φαντασίας!" Η Φαίδρα, όμως, είναι ουσιαστικά καταραμένη. Το Βέλος του Κουσιέλ (εξ ου κι ο τίτλος του βιβλίου) την έχει "χτυπήσει", και το δεξί της μάτι φέρει ένα κόκκινο στίγμα, το οποίο τη μαρκάρει ως τη μοναδική anguissette εδώ και εκατοντάδες χρόνια. Anguissette είναι άλλος ένας τρόπος για να πει κανείς "μαζοχίστρια" (και εδώ φαντάζομαι πως οι πιο ευερέθιστοι από εσάς ή θα πάψουν να διαβάζουν το άρθρο ή θα αρχίσουν να πιστεύουν το Kushiel's Dart πορνογράφημα, πράγμα το οποίο δεν είναι). Αλλά πρόκειται για μια "ιδιαίτερη" μαζοχίστρια, επιλεγμένη από τον ίδιο το Θεό των Μαρτυρίων, η οποία μπορεί να θεραπεύει τις πληγές της σε ταχύτερο ρυθμό από ό,τι άλλοι άνθρωποι, και να μη μένουν σημάδια επάνω της. Όπως θα έχει γίνει ώς τώρα κατανοητό, η Φαίδρα αποτελεί σπάνιο απόκτημα στην Terre D'Ange, όπου οι άνθρωποι ζουν με την ύψιστη εντολή Αγαπάτε κατά Βούλησιν.

Όταν ήταν μικρή, οι γονείς της την έδωσαν στον Οίκο της Νύκτας, δίχως να γνωρίζουν τίποτα για το πώς ήταν σημαδεμένη· άλλωστε, είχε να εμφανιστεί anguissette εδώ και αιώνες. Ωστόσο, υπάρχουν και κάποιοι που γνωρίζουν να διαβάζουν τα σημάδια των θεών. Ένας από αυτούς είναι ο ποιητής και αρχιραδιούργος Anafiel Delauny (από τους πιο αγαπημένους μου χαρακτήρες στη Φαντασία), ο οποίος, φυσικά, αγοράζει τη Φαίδρα από τον Οίκο της Νύκτας και αρχίζει να την εκπαιδεύει για ειδικές αποστολές μέσα στο βασίλειο. Τη διδάσκει ανάγνωση, γραφή, Ιστορία, γεωγραφία, πολιτική, ερωτικές τέχνες, και το σημαντικότερο απ'όλα: πώς να παρατηρεί και να συγκεντρώνει πληροφορίες. Έτσι, η ηρωίδα μας γίνεται μια "κατάσκοπος πολυτελείας", η οποία είναι περιζήτητη ανάμεσα στους πελάτες της, που έχουν, ασφαλώς, "ιδιαίτερα" γούστα.

Όμως η εποχή στην οποία γεννιέται η Φαίδρα δεν είναι και από τις πιο ήρεμες που έχει δει η Terre D'Ange. Οι ευγενείς του βασιλείου μηχανορραφούν, κάποια παράξενη συμφωνία ακούγεται να γίνεται στην Alba, ενώ οι Skaldi φημολογείται ότι έχουν βρει έναν καινούργιο μεγάλο ηγέτη.

Τα υπόλοιπα, ασφαλώς, δε θα είχε κανένα νόημα να σας τα διηγηθώ εδώ· θα πρέπει να διαβάσετε το Kushiel's Dart, για να τα μάθετε, αυτά και ακόμα περισσότερα. Αν, σαν κι εμένα, είστε από τους ανθρώπους που λατρεύουν τις ραδιουργίες και τις μηχανορραφίες, θα αγαπήσετε αυτό το βιβλίο. Αν, πάλι, είστε από εκείνους που τους αρέσει η δράση, ούτε κι εσείς θα απογοητευτείτε· η Carey κινεί την πλοκή της με εκτυφλωτικά γρήγορο ρυθμό, πράγμα που κάνει το κείμενό της ρέον και ενδιαφέρον. Ωστόσο, μη νομίσετε πως δεν προσφέρει τις πληροφορίες που χρειάζονται, ή ότι οι χαρακτήρες της είναι ρηχοί. Η Carey τα προσφέρει όλα, και είναι, πραγματικά, αξιοθαύμαστο. Το Kushiel's Dart είναι από τα λίγα μυθιστορήματα για τα οποία ακόμα κι εγώ, ο γκρινιάρης, έχω ελάχιστα παράπονα. Επιπλέον, αν έχετε ακούσει ότι οι γυναίκες δεν γράφουν καλές σκηνές μάχης, ξεχάστε το· στο Kushiel's Dart υπάρχει μια μάχη στα χιόνια που δύσκολα θα σας φύγει από το μυαλό -και δεν είναι η μόνη στο βιβλίο.

Γενικά, σκεφτείτε κάτι και θα υπάρχει σ'αυτό το μυθιστόρημα: ίντριγκες, καταδιώξεις, αναμετρήσεις, βασιλικά δικαστήρια, ταξίδια υπό αντίξοες συνθήκες και μη, θαλάσσια ταξίδια, καταιγίδες, πόλεμοι, ορκισμένοι μαχητές, μαγεία. Εκείνο που, όντως, δεν θα βρείτε είναι οι κλασσικοί φαντασο-μάγοι που πετάνε αστραπές κι από τα πισινά τους. Ούτε θα δείτε ξωτικά, νάνους, και άλλες παρόμοιες φυλές για τις οποίες, ύστερα από τον Tolkien, έχει γράψει ο καθένας.

Ένα άλλο θέμα που θα πρέπει να έχετε υπόψη σας είναι ότι το Kushiel's Dart είναι αυστηρά ακατάλληλο για ανηλίκους και για όσους σοκάρονται εύκολα από σαδομαζοχιστικές σκηνές, ερωτικά όργια, και σχέσης μεταξύ ομοφυλόφιλων, γιατί, όπως είπαμε εξ αρχής, στην Terre D'Ange όλοι "αγαπούν κατά βούλησιν".

Δύο αρνητικά σχόλια που έχω διαβάσει για το Kushiel's Dart είναι τα εξής: (α) ότι η αρχή πάει αργά, το οποίο θεωρώ απαράδεκτο σχόλιο, όχι μόνο επειδή η αρχή τρέχει, αλλά κι επειδή είμαι εναντίον της λογικής τού η αρχή μιας ιστορίας πρέπει να έχει απαραιτήτως ανθρώπους που δέρνονται ή κάτι που κάνει μπαμ· (β) ότι η γλώσσα είναι λιγάκι περίπλοκη και, σε ορισμένα σημεία, αρχαϊκή. Εγώ, πάντως, έχω να πω ότι βρήκα τη γλώσσα μάλλον ευχάριστη: μια ανάσα καθαρού αέρα μέσα στον σωρό των απλοϊκά γραμμένων ιστοριών φαντασίας, και μια σχετική στροφή προς το μεγαλειώδες γράψιμο του παρελθόντος.

Γενικά, αν ξέρετε καλά αγγλικά, αν σας αρέσει η πρωτότυπη Φαντασία, και αν δεν σοκάρεστε με το παραμικρό, θα λατρέψετε το Kushiel's Dart. Το συνιστώ ανεπιφύλακτα.

Και για όσους δεν τους φτάνει μόνο ένα βιβλίο, να σας πληροφορήσω ότι έχει δύο ακόμα συνέχειες: Kushiel's Chosen και Kushiel's Avatar.

---