ΣΚΕΨΕΙΣ

21/9/2013

Τηλεοπτική Σειρά:
V
Άνθρωποι και φιδάνθρωποι – αλλά καλύτερο απ’ό,τι ακούγεται

 

The Original Miniseries και The Final Battle

Για κάποιο καιρό, είχα τη σειρά V – του 1983-4 (IMDB, Wikipedia) – στην κατοχή μου αλλά δεν είχα αποφασίσει να τη δω. Ο λόγος ήταν οι φιδάνθρωποι. Όχι, δεν νόμιζα ότι οι φιδάνθρωποι που κυβερνούν τη Γη προσπαθούσαν να με αποτρέψουν απ’το να δω τη σειρά. Δεν πιστεύω σε φιδανθρώπους. Αλλά είναι κλισέ. Είναι τελείως, τραγικά κλισέ. Ειδικά ύστερα από τις συνωμοσιολογικές θεωρίες του David Icke, τις ιστορίες του R.E. Howard, και πολλά άλλα παρόμοια με φιδανθρώπους που έχουν ανθρώπινες φάτσες και προσπαθούν να κυριαρχήσουν τον κόσμο, ή είναι ήδη άρχοντές του.

Η σειρά δεν ξεφεύγει από αυτό το μοτίβο, φυσικά. Εξωγήινοι έρχονται στη Γη οι οποίοι μοιάζουν με ανθρώπους και δείχνουν πολύ φιλικοί, αλλά σύντομα κάποιοι ανακαλύπτουν ότι είναι, στην πραγματικότητα, ερπετά. Κι όταν αυτό συμβαίνει οι φιδάνθρωποι εξαπλώνουν μαζική προπαγάνδα στον πλανήτη και επιβάλουν μια παγκόσμια δικτατορία.

Ακούγεται σαν να μην έχει καθόλου ενδιαφέρον. Κι όμως έχει. Το είχα πάρει μαζί μου στις διακοπές και, μια βραδιά που έτυχε να βαριέμαι, είπα να το δω. Όχι μόνο δεν με απογοήτευσε, αλλά ήταν και πάρα πολύ καλό. Ο λόγος είναι απλός: Η σειρά βασίζεται σε ό,τι έχει πάντα αληθινή σημασία σε μια αφήγηση – στους χαρακτήρες και στην πλοκή.

Τα ειδικά εφέ της εποχής δεν ήταν και τίποτα το σπουδαίο, έτσι οι δημιουργοί έπρεπε να επενδύσουν κάπου αλλού. Δεν μπορούσαν να βάλουν φιδανθρώπους να περιφέρονται συνέχεια με την αληθινή τους μορφή, γιατί θα έμοιαζαν ψεύτικοι και γελοίοι, τότε που δεν υπήρχαν CGI. Επομένως, ελάχιστες είναι οι περιπτώσεις που η πραγματική μορφή ενός φιδανθρώπου αποκαλύπτεται μέσα από κάποιο σκίσιμο της εξωτερικής ανθρώπινης μορφής του. Κι αυτό κάνει τη σειρά καλύτερη, όχι χειρότερη. Υποθέτω πως, αν είχε φτιαχτεί σήμερα, πολύ πιθανόν να είχε πέσει όλο το βάρος στα ειδικά εφέ και πολύ λιγότερο στην πλοκή, τους χαρακτήρες, και τον διάλογο: πράγμα που θα ήταν κακό. (Έχει γίνει ένα remake πρόσφατα αλλά δεν έχω και τόση μεγάλη επιθυμία να το δω.) Είναι το πρόβλημα που έχουν πολλές καινούργιες σειρές και ταινίες: φανταχτερά εφέ, ακατάπαυστα κυνηγητά, ασταμάτητη δράση, και τίποτα το πραγματικά ενδιαφέρον. Σε κάνουν να βαριέσαι.

Το V του 1983-4 σίγουρα δεν με έκανε να βαρεθώ ούτε στιγμή, παρότι ομολογουμένως η αρχή είναι κάπως αργοκίνητη. Αν ήταν όμως οτιδήποτε άλλο, θα ήταν ανούσια· θα έχανε όλο της το σασπένς. Το πρώτο επεισόδιο κρατά γύρω στη μιάμιση ώρα, και τον μισό χρόνο καταλαμβάνει η προσεδάφιση των εξωγήινων που έρχονται με φιλικές διαθέσεις και αποκαλύπτεται ότι είναι άνθρωποι σαν εμάς αλλά με κάποιες μικρές διαφορές (η φωνή τους ακούγεται περίεργα και φοράνε πάντα μαύρα γυαλιά γιατί δεν μπορούν να αντέξουν το δυνατό ηλιακό φως).

Μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση το γεγονός ότι, από το πρώτο επεισόδιο κιόλας, η σειρά έχει πάρα πολλούς χαρακτήρες, έτσι που δεν είναι καθόλου ξεκάθαρο ποιος μπορεί να είναι πρωταγωνιστής (αν και ο Donovan, βέβαια, μοιάζει για ηρωική φιγούρα από την αρχή). Ουσιαστικά, είναι ένα cast-of-thousands, και θα περίμενε κανείς ότι οι χαρακτήρες μπερδεύονται και το όλο θέμα χάνει το νόημά του. Αλλά κάπως ο σεναριογράφος καταφέρνει, μέσα από το πρώτο επεισόδιο κιόλας, να δώσει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και έντονη προσωπικότητα στον καθένα ώστε να έχουν ενδιαφέρον. Ακόμα και ο πιο ασήμαντος χαρακτήρας δεν φαίνεται ανιαρός. Είναι κάτι το αληθινά αξιοσημείωτο, γιατί επιτυγχάνεται μέσα σε τόσο λίγο χρόνο. Ούτε στο Lost, που κι αυτό έχει πάρα πολλούς χαρακτήρες, δεν τους γνωρίζουμε τόσο γρήγορα.

Και όσο η σειρά προχωρά, ολοένα και καλυτερεύει. Οι χαρακτήρες αποκτούν περισσότερο βάθος, η πλοκή κάνει συνεχώς παράξενες, λαβυρινθώδεις στροφές και διακυμάνσεις, οι ιδέες είναι έξυπνες, και το ενδιαφέρον αμείωτο.

Στο τέλος – ή, ίσως, από την αρχή – παύει να σε απασχολεί αν οι κακοί είναι φιδάνθρωποι ή απλά κάποιοι δυνάστες. Είναι μια πολύ καλή ιστορία, με χαρακτήρες που γρήγορα αγαπάς.

Και δεν έχουν προσωπικότητα μόνο οι καλοί, οι άνθρωποι της Γης που οργανώνουν επανάσταση εναντίον των κατακτητών τους, αλλά και οι ίδιοι οι κατακτητές. Εδώ δεν θα συναντήσεις αξιωματικούς-ανδρείκελα που υπάρχουν μόνο για να τους σκοτώνει ο Darth Vader όταν τσαντίζεται. Η σειρά εστιάζεται σε λιγότερους φιδανθρώπους απ’ό,τι σε ανθρώπους, αλλά ο καθένας έχει τις ιδιαιτερότητές του και οι ραδιουργίες αναμεταξύ τους είναι μια ολόκληρη ιστορία από μόνη της.

Είναι, νομίζω, προφανές ότι μου άρεσε, παρότι πολλές, πολλές σειρές επιστημονικής φαντασίας δεν μου αρέσουν. Για παράδειγμα, είχα αρχίσει να βλέπω το Terra Nova, το Falling Skies, το Farscape, και όλα τα παράτησα πολύ γρήγορα. Δεν μπορούσαν να μου κρατήσουν το ενδιαφέρον. Το V μπορείς να πεις ότι μοιάζει περισσότερο προς Battlestar Galactica ή Lost, αν και προσωπικά μου άρεσε περισσότερο από το Battlestar Galactica, και περισσότερο από το τέλος του Lost (που ήταν σαν να μην ήξεραν πώς να το τελειώσουν). Είναι μια σειρά για όσους θέλουν ένα τηλεοπτικό θέαμα να έχει τις ίδιες αρετές με ένα καλό μυθιστόρημα. Για όσους δεν ικανοποιούνται παρά μόνο αν η πλοκή είναι όντως πλοκή, και οι χαρακτήρες είναι καλοφτιαγμένοι, αληθοφανείς, πολυμορφικοί, και εξελισσόμενοι μέσα από την ιστορία.

Για να είμαι ειλικρινής, εκτός από ορισμένα εφέ που δεν είναι και τόσο καλά (πχ, τα διαστημόπλοια φαίνεται ότι είναι τοποθετημένα πάνω στον ουρανό όπως σε χαρτοκοπτική) – φαινόμενο της εποχής καθαρά – μόνο ένα μειονέκτημα αυτής της σειράς μπορώ να σκεφτώ. Οι φιδάνθρωποι, ακόμα κι όταν είναι μεταξύ τους, ακόμα κι όταν άνθρωποι τους παρακολουθούν χωρίς εκείνοι να το ξέρουν, συνεχίζουν να μιλάνε αγγλικά αντί στη δική τους, εξωγήινη γλώσσα. Αυτό είναι λίγο παράλογο, ίσως, εκτός αν υποθέσουμε ότι, λόγω της μεταμφίεσής τους, έχουν (κάπως) αλλοιώσει μόνιμα και την ομιλία τους. Αλλιώς, κανονικά, οι άνθρωποι δεν θα έπρεπε να μπορούν να τους κρυφακούσουν. Δεν νομίζω, όμως, ότι είναι κανένα τρομερό μειονέκτημα της σειράς, και καταλαβαίνω τους λόγους για τους οποίους είναι έτσι. Θα ήταν πολύπλοκο για τον τηλεθεατή (αλλά και για τον σεναριογράφο, πιθανώς) να είναι φτιαγμένο με διαφορετικό τρόπο.

Κάποιο άλλο παράπονο με τη σειρά αδυνατώ να σκεφτώ. Ακόμα και οι φάτσες των ηθοποιών μού φάνηκαν απόλυτα ταιριαστές για τους ρόλους τους. Η Faye Grant θυμίζει εκείνες τις παλιές, κλασάτες ηθοποιούς που πλέον δεν συναντάς καθόλου· ο Marc Singer είναι ιδανικός για τον τύπο του ήρωα α λα Han Solo· και η Jane Badler φαίνεται άψογη για να είναι η διαβολική αρχικακός της σειράς (ακόμα κι αν το πραγματικό όνομά της δεν έμοιαζε να υπονοεί πως είναι πολύ bad).

 

The Complete Series

Αφού είχα δει τα Original Miniseries και Final Battle, έμαθα ότι υπάρχει (όπως το υποψιαζόμουν) και συνέχεια. Αυτή τη φορά ο τίτλος ήταν The Complete Series. Γενικώς, οι τίτλοι του είναι χάλια – πράγμα το οποίο δεν αποτελεί και κανένα πρόβλημα, βέβαια. Εννοείται πως έσπευσα να το δω κι αυτό· δεν μπορούσα να κρατηθώ μακριά.

Οι αρχικές μου εντυπώσεις ήταν οι εξής:

Η Julie Parrish (Faye Grant), που στα προηγούμενα ήταν μια σοβαρή και αποφασιστική επαναστάτρια, είχε τώρα μετατραπεί σ’ένα χαμογελαστό κοριτσάκι. Με χάλασε. Ευτυχώς, αυτό όμως διορθώθηκε ύστερα από το τρίτο, τέταρτο επεισόδιο.

Η Diana, στα Original Miniseries και Final Battle, ήταν κακιά επειδή έκανε κακά πράγματα· τώρα έπρεπε και να φαίνεται κακιά. Επομένως, αποφάσισαν να της δώσουν ένα look που θυμίζει rock/punk τραγουδίστρια. Στην αρχή, κι αυτό με χάλασε, αλλά, καθώς προχωρούσε η σειρά, το συνήθισα. Τελικά δεν ήταν και τόσο τραγικό. Επιπλέον, σύντομα ανακάλυψα πως η Jane Badler είναι όντως τραγουδίστρια.

Ορισμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των φιδανθρώπων, που είναι σημαντικά στα Original Miniseries και Final Battle, εδώ αγνοούνται. Το πρώτο είναι η φωνή τους η οποία κανονικά θα έπρεπε να είναι αλλοιωμένη. Αυτό φαίνεται να έχει ξεχαστεί τελείως. Παλιά οι επαναστάτες δεν μπορούσαν να μεταμφιεστούν τόσο εύκολα σε φιδανθρώπους επειδή χρειάζονταν ειδικό μηχανισμό για να αντιγράψουν το πώς ακούγεται η φωνή τους. Το δεύτερο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό που λείπει είναι ότι το δέρμα των φιδανθρώπων είναι κρύο. Μόνο στο πρώτο επεισόδιο φαίνεται οι δημιουργοί της σειράς να το θυμούνται αυτό· στα επόμενα το αγνοούν. Μάλιστα, αν αυτό το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό δεν είχε ξεχαστεί, η πλοκή ορισμένων επεισοδίων θα ήταν άκυρη τελείως· οι φιδάνθρωποι δεν θα μπορούσαν να προσποιηθούν ότι είναι άνθρωποι γιατί με την πρώτη σωματική επαφή θα καταλάβαινες ότι έχουν αφύσικα κρύο δέρμα.

Τα επεισόδια (19 στο σύνολο) ήταν όλα των 45 λεπτών (ενώ στα Original Miniseries και Final Battle ήταν των 90 λεπτών) και προσπαθούσαν το καθένα να είναι αρκετά αυτοτελές. Αυτό, αναπόφευκτα, έδινε μια βιαστική αίσθηση, και για λίγο φοβήθηκε ότι και το V θα κατέληγε περίπου όπως άλλες σειρές επιστημονικής φαντασίας που το κάθε επεισόδιο μοιάζει ξεκομμένο από τα άλλα, ή που θυμίζουν περιπέτεια τύπου He-Man όπου οι ίδιοι καλοί συγκρούονται πάντα με τον ίδιο κακό και ο κακός πάντα ξεφεύγει και κανένας ποτέ δεν πεθαίνει. Ευτυχώς, τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι. Πλησιάζουν να είναι, όμως δεν είναι. Υπάρχει μια συνεχής ροή ανάμεσα στα επεισόδια ώστε να μη φαίνονται ξεκομμένα αλλά μια εξελισσόμενη ιστορία, και οι κακοί, καθώς αυτή η ιστορία εκτυλίσσεται, αρχίζουν να έχουν ολοένα και περισσότερο ενδιαφέρον, με ένα σωρό μεταξύ τους ίντριγκες και δολοπλοκίες. Το πώς η Diana και η Lydia προσπαθούν διαρκώς να βγάλουν η μία το μάτι της άλλης μέσα στο αστρόπλοιο των φιδανθρώπων είναι, νομίζω, κάτι το αξέχαστο.

Η σειρά αυτή καταφέρνει να είναι καλή επειδή συνδυάζει έξυπνες ιδέες, καλοφτιαγμένους χαρακτήρες, πολλές εκπλήξεις, ωραίο διάλογο με πετυχημένες ατάκες, χιούμορ, αλλά και πολλά σοβαρά στοιχεία, χωρίς να γίνεται διδακτική ή να προσπαθεί να περάσει με το ζόρι ανόητα ηθικά διδάγματα.

Κάτι που μπορεί να θεωρηθεί λιγάκι κουραστικό είναι ότι οι αντίπαλοι των ηρώων που δεν είναι αξιωματούχοι μέσα στον στρατό των φιδανθρώπων αλλά απλοί στρατιώτες βγαίνουν πολύ εύκολα από τη μέση, συνήθως. Οι φρουροί είναι, κατά κανόνα, εκεί για να τους ρίξει κάποιος μια κλοτσιά και μια γροθιά και να τους ξαπλώσει. Και γενικά οι επαναστάτες, αν θέλουν να μπουν κάπου, μπαίνουν. Δεν βγαίνουν πάντα εύκολα, βέβαια, αλλά μπαίνουν γιατί οι φρουροί είναι κάτι αστείοι παλιάτσοι. Αυτό δεν συνέβαινε τόσο πολύ στα Original Miniseries και Final Battle. Πάντως, δεν το θεωρώ μειονέκτημα αυτής της σειράς· ορισμένες φορές, μάλιστα, γίνεται με χιούμορ ή και με πολύ στιλ, οπότε δεν μπορεί παρά να είναι διασκεδαστικό. Ελάχιστες φορές, έπιασα τον εαυτό μου να σκέφτεται ότι συμβαίνει κάτι ηλίθιο από άποψη πλοκής. Εύκολες λύσεις σπάνια υπάρχουν στο V.

Το μεγαλύτερό μου παράπονο έμεινε να είναι το μέγεθος των επεισοδίων, και το γεγονός ότι πολλές ιστορίες τελείωναν βιαστικά. Καταλαβαίνω ότι αυτό ίσως να ήταν και θέμα έλλειψης χρημάτων, πράγμα το οποίο φαίνεται από το ότι, κάπου-κάπου, παρουσιάζονται σκηνές που έχουν ξαναπαρουσιαστεί. Για παράδειγμα, όταν διαστημόπλοια κυνηγιούνται ή όταν εκρήξεις γίνονται, οι σκηνές είναι πολλές φορές ίδιες με προηγούμενες σκηνές. Το αποκορύφωμα αυτού είναι σ’ένα από τα τελευταία επεισόδια όπου, εκτός από παλιές εκρήξεις και παρόμοια πράγματα, παρουσιάζονται και δύο παλιές σκηνές όπου χαρακτήρες μιλάνε! Δεν λένε, φυσικά, τίποτα το σπουδαίο – μια διαταγή κι ένα ειρωνικό σχόλιο, απ’ό,τι θυμάμαι – αλλά είναι ενοχλητικό, ειδικά αν έχεις δει όλα τα επεισόδια το ένα μετά το άλλο. Είναι σαν να τρως deja vu. (Κάτι δεν μου θυμίζει αυτό;)

Το τελευταίο επεισόδιο είναι, μάλλον, το χειρότερο στο θέμα της βιασύνης. Κανονικά έπρεπε να ήταν 90 λεπτά, όχι 45. Είναι καταφανώς βιαστικά τελειωμένο. Και το ακόμα χειρότερο είναι πως τελειώνει σε cliffhanger! Δηλαδή, αρκετά πράγματα ολοκληρώνονται, αλλά αφήνει και μια πολύ βασική εκκρεμότητα. Όταν το είδα, σκέφτηκα: Δεν μπορεί. Θα υπάρχει κι άλλη συνέχεια. Αλλά συνέχεια δεν υπάρχει. Εκεί το V τελειώνει.

Παρά το ξεκρέμαστο τέλος, όμως, είναι μια από τις καλύτερες σειρές που έχω δει ποτέ. Αναμφίβολα καλτ, αλλά όχι σαν κάτι ταινίες που είναι καλές επειδή είναι τόσο πολύ κακές. Είναι μια σειρά με αρκετά καλό σενάριο και χαρακτήρες, αν και όχι τόσο καλά όσο στο Original Miniseries και στο Final Battle.

---