Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί cookies, από τρίτους κυρίως, για απλή ανάλυση επισκεπτών (πχ, Google Analytics) και για social media (πχ, από το Twitter). Τα μόνα cookies που χρησιμοποιούμε εμείς είναι για θέματα λειτουργικότητας (πχ, για να μην εμφανίζεται ξανά αυτή η ειδοποίηση αφότου έχετε πατήσει το κουμπάκι). Κανένα από αυτά τα cookies, απ’ό,τι ξέρουμε, δεν είναι βλαβερό, και εμείς δεν εκμεταλλευόμαστε τις πληροφορίες σας με κανέναν τρόπο. Ωστόσο, αν θέλετε μπορείτε πολύ εύκολα να σβήσετε τα cookies από οποιονδήποτε browser, συνήθως πατώντας Shift+Ctrl+Del. Περισσότερες πληροφορίες για τα cookies μπορείτε να βρείτε στο www.whatarecookies.com.
Δύο συνοικίες της Ατέρμονης Πολιτείας, η Βαθμιδωτή και η Επίστρωτη, βρίσκονται από χρόνια σε μια κατάσταση οικονομικής αλληλεξάρτησης. Η μία συμπληρώνει την άλλη. Η Βαθμιδωτή παράγοντας, αποκλειστικά και μόνο, τεχνικούς εξοπλισμούς. Η Επίστρωτη παράγοντας τρόφιμα. Και καμιά από τις δυο συνοικίες δεν διανοείται να αλλάξει τον ρυθμό της ζωής των πολιτών της.
Μια μυστηριώδης γυναίκα με το όνομα Κορίνα παρουσιάζεται στην Επίστρωτη και μιλά με τους Εχθρούς του Πρωινού, τη μεγαλύτερη και χειρότερη συμμορία της συνοικίας, που είναι ο φόβος κι ο τρόμος των πολιτών αλλά και της αστυνομίας. Η Κορίνα προθυμοποιείται να τους βοηθήσει σ’ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο: να κλέψουν χρήματα κατευθείαν από το κεντρικό θησαυροφυλάκιο της Τράπεζας των Τεσσάρων.
Αλλά αυτό δεν είναι το μόνο που έχει η Κορίνα στο μυαλό της.
Πολύ σύντομα, τα πράγματα αρχίζουν ν’αλλάζουν για τις δύο συνοικίες καθώς οι ισορροπίες θρυμματίζονται...
Το Πρώτο Πανδιαστασιακό Ράλι Σεργήλης αρχίζει!
Μετά από τον διωγμό των δυνάμεων της Παντοκράτειρας, οι υλικές ζημιές στη
διάσταση της Σεργήλης είναι πολλές, και η οικονομία της έχει δεχτεί σοβαρό
πλήγμα. Προκειμένου ολόκληρη η διάσταση να ορθοποδήσει, οι πολιτικοί της
αποφασίζουν να οργανώσουν το Πρώτο Πανδιαστασιακό Ράλι Σεργήλης, που θα φέρει
χρήματα από πολλές άλλες διαστάσεις του Γνωστού Σύμπαντος.
Οι ραλίστες που θα αγωνιστούν είναι όλοι ικανοί και έμπειροι στην οδήγηση –
ήρωες των τροχών και του τιμονιού. Ανάμεσά τους είναι και η Ελοντί Αλλόγνωμη, ή,
όπως πολλοί στη Σεργήλη τη γνωρίζουν από την παλιά της ζωή ως τραγουδίστρια, η
Έκπτωτη Ελοντί. Στο παρελθόν, σε μικρή ηλικία, ήταν δόκιμη για ιέρεια της
Αρτάλης όταν οι πράκτορες της Παντοκράτειρας προσπαθούσαν ακόμα να εξαφανίσουν
τις γυναίκες που λάτρευαν αυτή τη θεά. Αργότερα, είχε μπει στους κόλπους της
Επανάστασης, αποζητώντας εκδίκηση. Τώρα, στο Πρώτο Πανδιαστασιακό Ράλι Σεργήλης,
το παρελθόν της Ελοντί θα συναντήσει το παρόν, κι εκείνη θ’ανακαλύψει
καινούργια, και ίσως τρομαχτικά, πράγματα για τον εαυτό της.
Ο Ζορδάμης, ένας παλιός εραστής της Έκπτωτης Ελοντί και δεινός ραλίστας,
συμμετέχει επίσης στο Πρώτο Πανδιαστασιακό Ράλι, και έχει κάνει μια σκοτεινή και
δαιμονική συμφωνία για να βεβαιωθεί ότι θα νικήσει. Επειδή
πρέπει να νικήσει: μυστηριώδεις δυνάμεις του υπόκοσμου της Σεργήλης
βρίσκονται στο κατόπι του, και φαίνονται έτοιμες να τον αφανίσουν αν δεν τους
δώσει ό,τι τους χρωστά...
Στο Πρώτο Πανδιαστασιακό Ράλι Σεργήλης, οι οδηγοί θα τρέξουν επάνω σε
αιωρούμενες ράμπες, επάνω σε δύσκολα εδάφη, μέσα στους άγριους δασότοπους
Φέρνιλγκαν, μέσα στις καυτές ερήμους της Σεργήλης, μέσα σε παγωμένα βουνά, ακόμα
και μέσα σε μια παράξενη ενδοδιάσταση με πράσινο ουρανό και κόκκινο ήλιο...
Η Σεργήλη έχει απελευθερωθεί από τους Παντοκρατορικούς· οι κάτοικοί της
μπορούν ξανά να λατρεύουν όποιους θεούς θέλουν. Η θρησκεία της Αρτάλης έχει
αναβιώσει. Η Αριστέα, μια από τις ιέρειές της, καταφέρνει να λάβει χρηματοδότηση
από την Πολιτειάρχη της Μέλβερηθ για την οικοδόμηση ενός καινούργιου ναού στα
άκρα της εν λόγω μεγαλούπολης. Αλλά σύντομα ανακαλύπτει ότι το χρηματικό δεν
είναι το μόνο πρόβλημα που έχει να αντιμετωπίσει. Οι Ανατολικοί Φρουροί, μια νέα
συμμορία που καταδυναστεύει τις ακροανατολικές συνοικίες της Μέλβερηθ, ζητούν
λεφτά για την προστασία του ναού – «προστασία» από την ίδια τη συμμορία, στην
πραγματικότητα. Η Αριστέα, αρνούμενη να πληρώσει, θα βρεθεί σε σύγκρουση μαζί
τους. Ευτυχώς, στο πλευρό της είναι ο Βασνάρος, ο Αγωνιστής των Δρόμων – γνωστός
και ως Τρελός Λύκος της Μέλβερηθ, κατά την περίοδο της κυριαρχίας των
Παντοκρατορικών.
Η Φάνρηβ, μια από τις σημαντικότερες πόλεις της Μοργκιάνης, ήταν κάποτε, πριν
από χρόνια, ελεύθερη με δικό της πολίτευμα. Σήμερα, είναι ένα προτεκτοράτο του
Βασιλείου της Χάρνωθ. Ο λαός της είναι διαιρεμένος: μια μερίδα υποστηρίζει τη
Βασιλική Αντιπρόσωπο· μια μερίδα είναι με το μέρος του παλιού Φύλακα της Φάνρηβ,
που έρχεται με στρατό από τον βορρά για να την ελευθερώσει· και μια άλλη μερίδα
των πολιτών είναι αυτονομιστές, που δεν θέλουν ούτε τους Χαρνώθιους στην πόλη
τους ούτε την επιστροφή του Φύλακα.
Οι Αιρετοί της Φάνρηβ είναι διαιρεμένοι όπως και ο λαός της, αποτελώντας
αντανάκλασή του.
Ο Άλφεντουρ αλ Έρεσναβ, Διπλωματικός Αντιπρόσωπος του Εμπορικού Συνδέσμου της
Νάζρηβ, έρχεται από την πόλη του με ελικόπτερο προς τη Φάνρηβ, καλεσμένος εκεί
από έναν παλιό του φίλο, τον Κασλάριν ωλ Μάρατεκ, Αιρετό της Συντεχνίας των
Αγροτών. Ο Κασλάριν πιστεύει πως έχει ένα σχέδιο για να σώσει τη Φάνρηβ προτού η
πόλη καταστραφεί από την οργή των αντίπαλων παρατάξεων. Και ζητά τη βοήθεια του
Άλφεντουρ, ο οποίος μπορεί να ασκήσει πιέσεις και στην Κέσριμιθ ωλ Ζαλτάρεμ, τη
Βασιλική Αντιπρόσωπο, και στο συμβούλιο των Αιρετών.
Όταν όμως ο Άλφεντουρ φτάνει στην πόλη, το κλίμα είναι ήδη έκρυθμο και, με
κάθε μέρα που περνά, χειροτερεύει. Η Αρχόντισσα Κέσριμιθ προσπαθεί με όλους τους
τρόπους – και με τα ελεγχόμενα μέσα μαζικής πληροφόρησης της Φάνρηβ – να
επηρεάσει τον λαό ώστε να τον τραβήξει με το μέρος του Βασιλείου της Χάρνωθ. Οι
υποστηρικτές του Φύλακα, που έρχεται με στρατό από τα βόρεια, πασχίζουν να
φέρουν τον κόσμο με τη δική τους πλευρά, ενώ αποφεύγουν και χτυπάνε τους
ανθρώπους των Χαρνώθιων. Και οι αυτονομιστές είναι εναντίον όλων, γεμίζοντας
τους δρόμους της πόλης με συνθήματα και απρόσμενες εκρήξεις.
Αλλά στη Φάνρηβ οι πιο επικίνδυνες ενέργειες γίνονται στα παρασκήνια. Σκιερές
μορφές στοιχειώνουν την Πόλη της Αέναης Νύχτας. Προδότες σχεδιάζουν πολιτικές
δολοφονίες. Κατάσκοποι παρακολουθούν κάθε κίνηση. Αδέλφια χάνουν την εμπιστοσύνη
που έχουν μεταξύ τους. Οι πάντες είναι ύποπτοι για τα πάντα.
Ο Πρίγκιπας Ανδρόνικος επιστρέφει στην πατρίδα του, την Απολλώνια, όπου
σύντομα ανακαλύπτει ότι τα πράγματα δεν είναι όπως τα είχε αφήσει. Κάποια
μυστηριώδης, σκοτεινή οργάνωση έχει απλώσει τα δίχτυα της μέσα στο Βασίλειο, και
φημολογείται, ψιθυριστά, ότι ακόμα κι ο αδελφός του Ανδρόνικου, ο Πρίγκιπας
Λούσιος, είναι αναμιγμένος σ’αυτήν.
Ο Ανδρόνικος θα βρεθεί σε εξαιρετικά δύσκολη θέση, και θα χρειαστεί να
ζητήσει βοήθεια ακόμα κι από τους επαναστάτες άλλων διαστάσεων· διότι μέσα στην
ίδια του την πατρίδα κανένας δεν φαίνεται πλέον να μπορεί να θεωρηθεί
αξιόπιστος…
Εν τω μεταξύ, οι δυνάμεις της Παντοκράτειρας έρχονται από το Βόρειο Μέτωπο,
φέρνοντας έναν από τους πιο καταστροφικούς πολέμους στο Γνωστό Σύμπαν· ενώ από
τα νότια της διάστασης τερατουργήματα επιτίθενται από την Απολεσθείσα Γη,
μαστίζοντας το Βασίλειο σαν προαιώνια κατάρα.
Στην Απολλώνια, μια από καιρό πολιορκημένη διάσταση, τα πράγματα έχουν
αρχίσει να ξεφεύγουν από τον έλεγχο…
Η Αγγελική, μια φίλη της Παντοκράτειρας, βρίσκεται δολοφονημένη στη σουίτα
ενός ξενοδοχείου, με μυστηριώδεις τομές επάνω στο σώμα της. Ο εραστής της,
Ταγματάρχης Στίβεν Νέλκος, παρότι ήταν μαζί της εκείνη τη βραδιά, μοιάζει να
έχει πλήρη άγνοια του τι συνέβη. Και οι άνθρωποι της Παντοκράτειρας δεν
καταφέρνουν να ανακαλύψουν τίποτα.
Η Ρία-Μία, η Αρχιέρεια του Κρόνου, προτείνει στην Παντοκράτειρα έναν ιδιωτικό
ερευνητή, τον Φέλιξ Χάρλω, ο οποίος ίσως θα μπορούσε να βρει τον δολοφόνο.
Ωστόσο, ακόμα κι αυτός σύντομα θα συνειδητοποιήσει πως η περίπτωση είναι
εξαιρετικά περίπλοκη και δυσεπίλυτη, και οι δυνάμεις που είναι αναμιγμένες
ξεπερνούν τη δικαιοδοσία του αλλά και τις ικανότητες του μυαλού του...
Ένας ξεχασμένος κόσμος, μια διάσταση απομονωμένη από το υπόλοιπο σύμπαν.
Ένας υπερδιαστασιακός στρόβιλος – ένα
ρήγμα – σπάζει το στάσιμο πλέγμα της πραγματικότητάς του. Κι από εκεί,
έρχεται ένας μεγάλος προφήτης που θα αλλάξει τη ροή της ιστορίας του για
πάντα...
Ο Τάμπριελ, κάποτε σύζυγος της Παντοκράτειρας και μάγος του τάγματος των
Δεσμοφυλάκων, καταλήγει σαν ναυαγός σε μια διάσταση ανέγνωρη για εκείνον. Ένα
μέρος όπου κανένας δεν μιλά καμια γνωστή του γλώσσα. Μέσα στο μυαλό του, όμως,
παράδοξα, υπάρχουν εικόνες από αυτόν τον απομονωμένο κόσμο: και ο Τάμπριελ
συνειδητοποιεί πως δεν μπορεί να βρίσκεται τυχαία εδώ...
Μαζί του είναι η Ανταρλίδα, μια από τις Μαύρες Δράκαινες της Παντοκράτειρας
οι οποίες πλέον υπηρετούν την Επανάσταση εναντίον της. Ούτε εκείνη έχει ποτέ
ξανά δει ή ακούσει γι’αυτό τον κόσμο. Αλλά τώρα που οι δυο τους βρίσκονται εδώ,
σ’ένα ξένο, εχθρικό περιβάλλον, πρέπει να μάθουν να επιβιώνουν ώστε να
ξεκλειδώσουν τα μυστικά της διάστασης που θα τους δώσουν πρόσβαση στο Γνωστό
Σύμπαν, από το οποίο ήρθαν.
Παράξενα ανοίγματα παρουσιάζονται στη Χάρνταβελ: τρύπες επάνω στα ίδια τα
τοιχώματα της πραγματικότητάς της. Από μέσα τους διακρίνεται μια άλλη
πραγματικότητα, και πλάσματα έρχονται από εκεί τα οποία δεν έχουν ξαναβαδίσει
ποτέ στη Χάρνταβελ.
Οι Παντοκρατορικοί που ελέγχουν την εν λόγω διάσταση προσπαθούν να ερευνήσουν
το φαινόμενο, η συχνότητα εμφάνισης του οποίου δεν μειώνεται αλλά αυξάνεται με
ανησυχητικό ρυθμό. Η Αρίνη’σαρ, μάγισσα του τάγματος των Ερευνητών και σύζυγος
του Παντοκρατορικού Ταγματάρχη Τέρι Κάρμεθ, έχει αναλάβει να ανακαλύψει τι
συμβαίνει, συναντώντας πολλά εμπόδια στον δρόμο της.
Αλλά και ο Ανδρόνικος, ο Πρίγκιπας της Επανάστασης, ενδιαφέρεται για το
μυστηριώδες φαινόμενο γιατί η Χάρνταβελ συνδέεται άμεσα με τη δική του διάσταση,
την Απολλώνια. Οργανώνει μια αποστολή για να το ερευνήσει, και αναζητά τους
σωστούς ανθρώπους. Προσπαθεί να πείσει τον Γεράρδο να επιστρέψει στη Χάρνταβελ,
η οποία ήταν κάποτε πατρίδα του.
Ο Γεράρδος, όμως, είναι διστακτικός, επειδή είχε τους λόγους του που έφυγε
πριν από χρόνια. Ήταν ένας από τους ιερείς της Χάρνταβελ, που δεν μπορούν ποτέ
να την εγκαταλείψουν, καθώς αυτό σημαίνει τον θάνατό τους από μια δαιμονική
ακατονόμαστη δύναμη που κρύβεται μέσα τους. Αλλά ο Γεράρδος έχει επιβιώσει·
φεύγοντας από τη Χάρνταβελ νομίζει πως κατόρθωσε τελικά να διαλύσει το Εσώτερο
Θηρίο. Μπορεί, όμως, να είναι σίγουρος ότι αυτό δεν θα εμφανιστεί και πάλι εντός
του όταν ξαναγυρίσει στη Χάρνταβελ; Και είναι πρόθυμος να το ριψοκινδυνέψει για
να μάθει;
Η επιστροφή στην πατρίδα του μπορεί να τον φέρει σε σύγκρουση όχι μόνο με το
ιερατείο εκεί, αλλά και με μια δύναμη πιο διαβολική και εξαπλωμένη απ’ό,τι
μπορούσε ποτέ να φανταστεί.
Και, φυσικά, είναι και οι Παντοκρατορικοί στη Χάρνταβελ...
Μετά τη διάλυση της Συμπαντικής Παντοκρατορίας,
ληστές και κακούργοι λυμαίνονται τα άγρια εδάφη της Φεηνάρκια:
απομεινάρηδες των στρατών της Παντοκράτειρας αλλά και γηγενείς που
προσπαθούν να επωφεληθούν από την κατάσταση. Όταν ένας έμπορος από τη
Χόλκεραλ, ο Καντάρφιλ, δέχεται επίθεση από τους ληστές της Σαρντίκα-Νοθ,
μια ομάδα μισθοφόρων έρχεται απρόσμενα προς βοήθειά του για να τρέψει
τους ληστές σε φυγή. Σύντομα όμως ο Καντάρφιλ μαθαίνει πως οι σωτήρες
του είναι κι αυτοί πρώην Παντοκρατορικοί, όπως η Σαρντίκα-Νοθ.
Ονομάζονται Ζωντανοί-Νεκροί, και αρχηγός τους είναι ο Ζαώρδιλ ο
Σκοτωμένος – ένας άνθρωπος που κανονικά θα έπρεπε να είναι νεκρός. Δεν
έσωσαν, όμως, τον έμπορο από τη Σαρντίκα-Νοθ για να τον ληστέψουν οι
ίδιοι· αντιθέτως, τον καθοδηγούν ώστε να φτάσει, μέσω επικίνδυνων
ορεινών περασμάτων, στον προορισμό του: την πόλη της Νασόλκαθ. Εκεί, ο
Ζαώρδιλ ελπίζει να βρει περισσότερες δουλειές για τους μισθοφόρους του,
αλλά ανακαλύπτει πως οι φήμες κυκλοφορούν γρήγορα και είναι πολλοί που
ακόμα έχουν έντονο μίσος για όσους κάποτε υπηρετούσαν την Παντοκράτειρα.
Ωστόσο, υπάρχει και μια γυναίκα – πρώην Παντοκρατορική κι η ίδια – που
επιδιώκει συμμαχία, αν και σκιερή. Και ο Ηγεμόνας της Νασόλκαθ σύντομα
ετοιμάζεται για πόλεμο εναντίον ληστών, και συγκεντρώνει στρατό από
μισθοφόρους κάθε είδους…
Μια επανάσταση ξεκινά, αρχικά περιορισμένη αλλά δυνατή, και σύντομα εξαπλώνεται σαν φωτιά ανεξέλεγκτη. Μια κρυφή δύναμη τη θρέφει από τις σκιές της Πόλης. Εδραιωμένες πλουτοκρατίες καταρρέουν· οι πολιτάρχες της Ρελκάμνια ανησυχούν. Τρόμος και αναστάτωση απλώνονται γύρω από τον Ριγοπόταμο, καθώς προβλέπουν πόλεμο.
Ένας μεγάλος ηγέτης έχει εμφανιστεί και η Πόλη φαίνεται να ζητά το αντίβαρό του – έναν άνθρωπο από συνοικίες αρκετά μακρινές. Εχθρικές δυνάμεις τον θέλουν νεκρό, αλλά μυστηριώδεις συμπτώσεις έρχονται για να τον συντρέξουν. Μισθοφόροι και μαχητές κατευθύνονται προς το επίκεντρο του επικείμενου πολέμου.
Δύο Θυγατέρες της Πόλης αναζητούν ένα πολύτιμο κόσμημα που έκλεψε μια Αδελφή τους – ένα αινιγματικό κατασκεύασμα μιας αρχαίας Θυγατέρας που μπορεί να προκαλέσει μεγάλα προβλήματα στα λάθος χέρια.
Συμμορίες ξεσηκώνονται παντού, ακούγοντας το όνομα του Αλυσοδεμένου Ποιητή που έσπασε τις αλυσίδες του. Καιροσκόποι και πολεμοκάπηλοι πιστεύουν ότι έχουν κάτι να κερδίσουν. Παλιά καθεστώτα γκρεμίζονται, καινούργια παίρνουν τη θέση τους – καλύτερα ή χειρότερα;
Ένας ξεχασμένος χώρος ανοίγει, ξερνώντας πανωλεθρία και δαίμονες από άλλους χρόνους, τραυματίζοντας την Πόλη και φέρνοντας θλίψη στους κατοίκους της.
Οι Νομάδες των Δρόμων ταξιδεύουν στις οδούς και τις λεωφόρους της Ατέρμονης Πολιτείας, καθοδηγούμενοι από την Κυρά τους. Βαδίζοντας, πάντοτε βαδίζοντας. Προσελκύοντας κι άλλους από τις συνοικίες που περνούν. Ένα υπέροχο, μαγευτικό ταξίδι γι’αυτούς, το οποίο τους αποκαλύπτει ολοένα και περισσότερα μυστήρια της Πόλης· αλλά δεν θα αργήσει να τους βάλει και σε τρομερά προβλήματα. Θα βρεθούν ακόμα και στο έλεος αμφιλεγόμενων δυνάμεων ενώ θα θεωρούν τους εαυτούς τους, για πρώτη φορά, χαμένους μέσα στη Ρελκάμνια.
Μια εποχή μεγάλων αλλαγών, από τον Ριγοπόταμο ώς την Ανακτορική Συνοικία...
Ένας εξερευνητής από την Απολλώνια έχει χαθεί στο Πορφυρό Κενό,
ακολουθώντας τα ξεχασμένα ίχνη για κάποιο πιθανό απομεινάρι από τον Ενιαίο Κόσμο
– κάτι που και η Παντοκράτειρα πολύ πιθανόν να θέλει να πάρει στα χέρια της.
Ο Ανδρόνικος, ο Πρίγκιπας της Επανάστασης, προσπαθεί να προλάβει ένα τέτοιο
ενδεχόμενο, και να ξαναβρεί τον χαμένο εξερευνητή. Στέλνει την Ιωάννα, τη Μαύρη
Δράκαινα, και τον Σέλιρ’χοκ, έναν μάγο του τάγματος των Διαλογιστών, στην Άκρη,
μια πόλη εκεί όπου το σύμπαν τελειώνει και το Πορφυρό Κενό απλώνεται, γεμάτο
Αιωρούμενες Νήσους, Ανέμους, και ανείπωτα όντα.
Στην Άκρη, η Ιωάννα και ο Σέλιρ’χοκ θα βρουν συμμάχους – έναν καπετάνιο του
Κενού, μια Ανεμοσκόπο, έναν μονόφθαλμο κυνηγημένο άντρα – και θα ταξιδέψουν στα
βάθη του Πορφυρού Κενού, σφυροκοπημένοι από Ανέμους… και με έναν από τους πιο
επικίνδυνους πράκτορες της Παντοκράτειρας στο κατόπι τους.
Ο Κάραγγελ, Πρωτοσπαθάριος του Θρόνου της Ελρείσβα, επιστρέφει στη μεγάλη
πόλη φέρνοντας νέα για τη γενοκτονία της Λευκής φυλής του από μια μαζική επίθεση
Μελανών. Αποζητά εκδίκηση. Αλλά στην Ελρείσβα οι αποφάσεις δεν παίρνονται μόνο
από εκείνον. Ούτε καν μόνο από τον Βασιληά. Ο Πρωτοσπαθάριος Κάραγγελ πρέπει να
συνεννοηθεί με τον Παντοκρατορικό Επόπτη Ευρύμαχο Νάλφερ, που βρίσκεται εκεί,
κυρίως, για να ελέγχει τα ορυχεία ενέργειας της περιοχής. Οι Παντοκρατορικοί
αποδεικνύονται πρόθυμοι να βοηθήσουν τον Κάραγγελ στον αγώνα του για εκδίκηση
εναντίον των Μελανών, αλλά τα όπλα που φέρνουν είναι τόσο καταστροφικά που
κάνουν ακόμα και τον Πρωτοσπαθάριο να προβληματιστεί σχετικά με τις μεθόδους
τους. Και ποια μπορεί να είναι τα κίνητρά τους για τη βοήθεια που του
προσφέρουν;
Το ένα χωριό Μελανών μετά το άλλο αφανίζεται, μέσα στις καυτές ερήμους της
Αρβήντλια, καθώς η εκστρατεία των Παντοκρατορικών ταξιδεύει σαν λαίλαπα ολέθρου.
Ταυτόχρονα, ο Ανδρόνικος, Πρίγκιπας της Επανάστασης, η Ιωάννα η Μαύρη
Δράκαινα, και άλλοι επαναστάτες σύντροφοί τους έρχονται προς την Αρβήντλια μέσω
μιας διαστασιακής διόδου στη Σάρντλι. Αλλά δεν γνωρίζουν ακόμα τίποτα για την
καταστροφή που ο Πρωτοσπαθάριος του Θρόνου της Ελρείσβα και οι Παντοκρατορικοί
σύμμαχοί του έχουν εξαπολύσει εναντίον των Μελανών φυλών. Στόχος των επαναστατών
είναι η αποκωδικοποίηση ενός μυστηριώδους μηνύματος που, αν οι υποψίες τους
είναι σωστές, θα αλλάξει τα πάντα για την Επανάσταση και για την Παντοκρατορία
σ’όλο το Γνωστό Σύμπαν...
Η Δαιμονοποίηση του Εχθρού Διεστραμμένοι κακοί, φρενοβλαβείς αντίπαλοι, και όλοι όσοι φοβόμαστε μη μας χαλάσουν την παρέα.
Σίγουρα θα έχετε έρθει όλοι σε κάποια επαφή τουλάχιστον με λογοτεχνία ή και ταινίες που παρουσιάζουν τους Ναζί της Γερμανίας του Χίτλερ ως απόλυτα και ανεπανόρθωτα διεστραμμένους και κακούς. Η προσωποποίηση του σκότους. Οι κακοί που μπορείς να σκοτώνεις χωρίς καμία επιφύλαξη και χωρίς τύψεις. Άλλωστε, είπαμε, είναι κακοί.
Υπάρχει αμφιβολία;
Το εθνικοσοσιαλιστικό καθεστώς του Χίτλερ, αναμφίβολα, διοικείτο από κάποιους τελείως διεστραμμένους μαλάκες που θεωρούσαν σωστό να καταπιέζουν κατά βούληση τους άλλους ανθρώπους. Κάτι που, εκτός αν είσαι κι εσύ παρόμοιος, δεν νομίζω ότι είναι δυνατόν να θεωρείς ανθρωπιστικό, ή έστω λογικό ασχέτως τι ιδεώδη μπορεί να υπήρχαν πίσω από ένα τέτοιο κίνημα ή παρεμφερή κινήματα.
Επομένως, οι Ναζί ήταν γενικά απάνθρωποι· αυτό δεν είναι κάτι που θα μπορούσα αμφισβητήσω. Όμως: ήταν
όλοι οι Ναζί της Γερμανίας του 40 διεστραμμένοι παράφρονες που βασάνιζαν άλλους ανθρώπους ενώ συγχρόνως γελούσαν πίνοντας κούπες γεμάτες αίμα; Μάλλον όχι. Μια μεγάλη πλειοψηφία και, κυρίως, οι στρατιώτες ήταν απλώς θύματα πλύσης εγκεφάλου. Τους είχαν μάθει να υπακούνε και υπάκουγαν· έκαναν αυτό που είχαν υπνωτιστεί να κάνουν. Πολλοί άλλοι ήταν πολύ φοβισμένοι για να αντιδράσουν, οπότε πάλι έκαναν ό,τι τους έλεγαν. Κάποιοι άλλοι ήταν ιδεαλιστές· πίστευαν σαυτές τις μαλακίες περί «ανώτερης φυλής» Αλλά αυτούς, πες, μπορείς να τους κατατάξεις ανάμεσα στους κακούς και διεστραμμένους.
Στη λογοτεχνία και στις ταινίες αυτό σπάνια φαίνεται. Ποτέ δεν
παρουσιάζεται έστω και μια μικρή αρετή των Ναζί έστω ότι επειδή είναι
φοβισμένοι υπηρετούν τον Χίτλερ. Πάρτε για παράδειγμα τις ταινίες με τον
Ιντιάνα Τζόουνς ή το Inglourious Basterds του Tarantino. Δεν υπάρχει συμπαθής Ναζί εκεί μέσα. Ούτε αξιωματικός ούτε στρατιωτικός ούτε καθαρίστρια. Όλα αυτά μοιάζουν πολύ με προπαγάνδα. Δικαιολογημένη μεν. Ήταν μια εποχή που οι Ευρωπαίοι είχαμε υποφέρει τα πάνδεινα από τους Ναζί. Φυσικό είναι να θέλεις να δαιμονοποιήσεις τον εχθρό.
Και έφερα το παράδειγμα των Γερμανών Ναζί επειδή είναι το πιο ακραίο παράδειγμα, νομίζω, που υπάρχει σαυτή την περίπτωση.
Η δαιμονοποίηση του εχθρού, στην τέχνη.
Δεν θα μείνω στους Ναζί, όμως, γιατί είναι μπανάλ, και δεν είναι, άλλωστε, αυτοί το θέμα του άρθρου. Σκέφτηκα να το γράψω, κυρίως, επειδή διάβασα πρόσφατα το
Araminta Station του Jack Vance, κι αυτό με οδήγησε σε άλλες σκέψεις σχετικά με τη δαιμονοποίηση ορισμένων ατόμων ή ομάδων. Διαβάστε, πρώτα, τη βιβλιοκριτική μου για το
Araminta Station και μετά συνεχίζουμε εδώ...
Διαβάσατε τη βιβλιοκριτική για το Araminta Station; Αν όχι,
διαβάστε την. Δεν το λέω τυχαία.
Τώρα που διαβάσατε τη βιβλιοκριτική, θα είδατε ότι ένας από τους λόγους που δεν μου άρεσε αυτό το μυθιστόρημα ήταν ο συντηρητισμός που επιδεικνύει και, κυρίως, η δαιμονοποίηση των αντιπάλων. Είναι ένα φαινόμενο που μπορείς να παρατηρήσεις σε αρκετά μυθιστορήματα, ταινίες, κόμιξ σε κάθε μορφή αφήγησης. Παρουσιάζουμε τον εχθρό ως ανεπανόρθωτα κακό, διεστραμμένο, τρελό. Αναρωτιέσαι αν είναι καν άνθρωπος. Αντιθέτως, ο καλός είναι τελείως καλός.
Σίγουρα, μέσα σε μια ιστορία πρέπει να υπάρχουν κάποιοι ήρωες και κάποιοι αντίπαλοι ή, τουλάχιστον, είναι πολύ συνηθισμένο σε πολλές μορφές ιστοριών. Αλλά από αυτό δεν προκύπτει και ότι πρέπει κατευθείαν κάποιος να πιάσει τα άκρα. Ο αντίπαλος μπορεί να είναι αντίπαλος ακόμα κι αν, ώς ένα σημείο, έχει κάποιο δίκιο· και ο ήρωας μπορεί να είναι ήρωας ακόμα κι αν, κάπου-κάπου, κάνει και απαράδεκτα πράγματα.
Η ανάγκη για δαιμονοποίηση του εχθρού είναι κάτι το νοσηρό. Χρησιμοποιείται μόνο στην προπαγάνδα και στον κοινωνικό έλεγχο. Όταν προπαγανδίζεις, σκοπός σου είναι να κάνεις τον εχθρό να φαίνεται ως τελείως ανεπιθύμητος, ώστε ο αποδέκτης της προπαγάνδας να μην έχει κανέναν δισταγμό να του εναντιωθεί και να μη δείξει κανένα έλεος προς αυτόν. Όταν ασκείς κοινωνικό έλεγχο, σκοπός σου είναι να κάνεις τους ελεγχόμενους να πιστέψουν ότι η κοινωνία σου είναι καλή και άγια, και όποιος παρεκκλίνει από τις επιταγές της είναι, το λιγότερο, ψυχοπαθής όχι απλά
αντιφρονών, γιατί ο αντιφρονών μπορεί να έχει και κάποιο δίκιο. Εσύ δεν θέλεις ο ενάντιος στην κοινωνία σου να έχει κάποιο δίκιο: πρέπει οπωσδήποτε να είναι «κακός», άρα πρέπει ή να συμμορφωθεί (δηλαδή να υποταχθεί στις επιταγές σου) ή να αφανιστεί. Και θέλεις και όλοι οι ελεγχόμενοι να πιστέψουν ακριβώς αυτό το ψέμα που τους πουλάς ως αλήθεια.
Δυστυχώς, υπάρχει κι ένα μεγάλο μέρος της τέχνης (και κυρίως της αφηγηματικής τέχνης) που κάνει, συνειδητά ή ασυνείδητα, το ίδιο πράγμα περίπου. Δαιμονοποιεί τον εχθρό.
Ακόμα και τους ειρηνιστές μπορείς να δαιμονοποιήσεις αν θέλεις (!), όπως αποδεικνύει το
Araminta Station. Δεν υπάρχει άτομο ή κοινωνική ομάδα που να μην μπορείς να δαιμονοποιήσεις με λίγη κακή θέληση.
Και τίθεται το ερώτημα: τι θα πρέπει να κάνει η αφηγηματική τέχνη; Δεν θα πρέπει να παίρνει
καμία θέση; Θα πρέπει να παρουσιάζει τα πάντα ως υποκειμενικά; Αυτό, όσο κι αν το θέλουμε, δεν μπορεί ποτέ να γίνει. Υποχρεωτικά κάποια θέση θα πάρεις μέσα από ένα αφηγηματικό έργο. Αλλά πιστεύω ότι πρέπει να υπάρχουν και κάποιες εξισορροπητικές δυνάμεις σε όλα, ώστε να δίνεται μια πιο σφαιρική εικόνα, όχι μια μονόπλευρη εκτός αν είσαι πλήρως εστιασμένος, αποκλειστικά και μόνο, στη μία πλευρά του θέματος. Για παράδειγμα, αν γράφεις σε πρώτο πρόσωπο για έναν Έλληνα αγωνιστή του 40 που πολεμά τους Ναζί, τότε μάλλον δεν είναι και πολύ εύκολο να παρουσιάσεις σφαιρική εικόνα· για εκείνον οι Ναζί θα πρέπει να είναι κακοί. Το ίδιο ισχύει και για άλλες παρόμοιες περιπτώσεις, είτε είναι σε φανταστικούς κόσμους είτε στον «πραγματικό». Αλλά εγώ δεν μιλάω για τέτοιες περιπτώσεις, προφανώς.
Κι αυτό είναι ένα πρόβλημα που συνάντησα και στις ιστορίες που έγραψα για το
Θρυμματισμένο Σύμπαν. Δηλαδή, πώς θα παρουσιάσω τους Παντοκρατορικούς. Είναι προφανές ότι οι επαναστάτες είναι οι «καλοί» της υπόθεσης και οι Παντοκρατορικοί οι «κακοί». Αλλά δεν ήθελα να κάνω με τους Παντοκρατορικούς το ίδιο που γίνεται με τους Ναζί στις περισσότερες αφηγήσεις. Ήθελα να φανεί ότι, ακόμα κι ανάμεσα σαυτούς, υπάρχουν οι τελείως διεστραμμένοι, οι συμφεροντολόγοι, οι παραπλανημένοι, οι φοβισμένοι, αλλά και τα θύματα. Παρομοίως, και όλοι οι επαναστάτες δεν είναι άγιοι. Για την ακρίβεια, κανένας δεν είναι άγιος. Το κατά πόσο το έχω πετύχει, ο κάθε αναγνώστης μπορεί να το κρίνει από μόνος του.
Στις σύγχρονες ιστορίες του φανταστικού, η αλήθεια είναι πως έχει αρχίσει να δίνεται μια πιο σφαιρική άποψη των καταστάσεων. Όχι πως αποκλείεται κάποια πράγματα να διαμονοποιούνται, όμως υπάρχει κι ένα ισχυρό ρεύμα προς την αντίθετη κατεύθυνση την πιο πολυμορφική. Για παράδειγμα, το
A Song of Ice and Fire
του Martin. Οι Lannister είναι ψιλοκακοί, δεν μπορείς να πεις όχι, αλλά δεν παύουν να έχουν κάποιες αρετές, και να είναι κι αυτοί άνθρωποι, με τις δικές τους σκέψεις και επιθυμίες, τη δική τους λογική. Εξελίσσονται και αλλάζουν. Σε αντιδιαστολή, στον
Άρχοντα των Δακτυλιδιών, του Τόλκιν, οι κακοί είναι τελείως ακατανόητες δυνάμεις και οι πολεμιστές τους, τα Ορκ, είναι ουσιαστικά ρομποτοειδείς μηχανές πολέμου. Και δεν το λέω αυτό για να κατηγορήσω τον Τόλκιν· απλά έτσι είναι δομημένη η ιστορία του. Και είναι μια από τις τριλογίες που, ούτως ή άλλως, μου αρέσουν. Τουλάχιστον, η δαιμονοποίηση του Τόλκιν τείνει προς το μεταφυσικό κακό που ενυπάρχει βαθιά στην ψυχή του ανθρώπου και οδηγεί σε μια σχεδόν σουρεαλιστική κατάσταση. Δεν είναι η ίδια δαιμονοποίηση με αυτή που παρουσιάζεται, για παράδειγμα, στο
Araminta Station, όπου όλοι οι (ανθρώπινοι, όχι δαιμονικοί) αντίπαλοι είναι είτε μαλάκες είτε φρενοβλαβείς.
Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορώ να ανεχθώ στην τέχνη, αλλά η άκριτη προκατάληψη δεν είναι ένα από αυτά. Και δεν μιλάω για τις προκαταλήψεις που μπορεί να έχει ένας φανταστικός χαρακτήρας μέσα στην ιστορία, αλλά για την προκατάληψη που διαφαίνεται είτε εσκεμμένα είτε μη μέσα από όλο το έργο. Οι προκαταλήψεις που μπορεί να έχει ένας φανταστικός χαρακτήρας είναι, μάλιστα, για εμένα, πολύ επιθυμητές, γιατί από αυτές ο συγγραφέας έχει τη δυνατότητα να μας οδηγήσει σε διάφορα ενδιαφέροντα μονοπάτια ιδεολογικού και ψυχικού τύπου. Μέσα από εκεί μπορεί να φανεί ότι ίσως, τελικά, δεν είναι και τόσο καλό να έχουμε προκαταλήψεις, είτε επειδή ο φανταστικός χαρακτήρας αλλάζει σκέψεις στο τέλος είτε επειδή
δεν αλλάζει σκέψεις ποτέ.
Κάπου εδώ θα μπορούσα, επίσης, να γράψω και για τις απρόσωπες εχθρικές δυνάμεις στη φανταστική λογοτεχνία κάτι που συχνά παρουσιάζεται (όπως, πχ, ο Sauron στον
Άρχοντα των Δακτυλιδιών). Αλλά θα το αφήσω, καλύτερα, για άλλο άρθρο, το οποίο μπορείτε να θεωρήσετε συνέχεια αυτού εδώ.