Σε μια περιοχή όπου περνάω, μια τράπεζα έκλεισε και στη θέση της άνοιξε, τελικά, ένα κατάστημα οικιακών ειδών, από αυτά που τα πουλάνε πιο φθηνά.
Δεν είναι η πρώτη φορά που το βλέπω να συμβαίνει – όχι με τράπεζα απαραιτήτως αλλά με κατάστημα οικιακών ειδών ή κάτι παρόμοιο. Κατάστημα, εν γένει, πρώτης ανάγκης.
Και αυτό που θα σας πω δεν είναι κάτι που το έχω ακούσει ή διαβάσει κάπου: είναι κάτι που το βλέπω συνεχώς παντού στην Αθήνα. Επειδή κάνω τακτικά αστική περιπλάνηση, περνάω βαδίζοντας από πολλές περιοχές της Αθήνας – πάω από τη μια άκρη στην άλλη – και, εδώ και κάμποσα χρόνια – ίσως μια δεκαετία – βλέπω συνεχώς καταστήματα ειδών πρώτης ανάγκης να ξεπετάγονται.
Αν δεν κάνω λάθος, ξεκίνησε με εκείνα τα καταστήματα του ενός ευρώ, που στην αρχή τα πουλούσαν όλα όντως 1 ευρώ αλλά μετά άρχισαν να κάνουν και εξαιρέσεις. Τώρα, τα περισσότερα από αυτά έχουν κλείσει.
Ξεκίνησε, επίσης, με τα σουπερμάρκετ. Δε θυμάμαι ποτέ άλλοτε να βλέπω τόσα πολλά σουπερμάρκετ, τόσες πολλές νέες φίρμες. Σε κάθε γωνία και άλλο.
Το ίδιο συμβαίνει τώρα με τα καταστήματα ειδών οικιακής χρήσης. Και, φυσικά, τα καταστήματα-τρύπες που είναι για τηλεπικοινωνιακές συσκευές υπάρχουν παντού, αφού κι αυτές έχουν καταντήσει σχεδόν είδη πρώτης ανάγκης.
Τα καταστήματα ρούχων έχουν όλα ρίξει τις τιμές ή τα πουλάνε όσο-όσο.
Γενικά, στους δρόμους της Αθήνας δεν βλέπεις σχεδόν τίποτα εκτός από καταστήματα ειδών πρώτης ανάγκης.
Παλιότερα, θυμάμαι βιντεοκλαπάδικα, δισκοπωλεία, καταστήματα που πουλούσαν αφίσες, καταστήματα με έργα τέχνης, με καλά έπιπλα. Θυμάμαι βιβλιοπωλεία που ήταν πραγματικά βιβλιοπωλεία, όχι χαρτοβιβλιοπωλεία που πουλάνε μαζί και σχολικές τσάντες και φακέλους.
Όλα αυτά που αναφέρω παραπάνω δεν έχουν εξαφανιστεί τελείως (εκτός από τα βιντεοκλαπάδικα και τα δισκοπωλεία, ίσως) αλλά είναι ελάχιστα πλέον. Και, γενικά, ελάχιστα είναι όλα τα καταστήματα με είδη μη πρώτης ανάγκης.
Ο άνθρωπος, για να λέγεται άνθρωπος, πρέπει να έχει λύσει όλα τα βασικά του προβλήματα, όλα όσα σχετίζονται με είδη πρώτης ανάγκης, ώστε να μπορεί να προχωρήσει σε άλλα πράγματα, πιο ανώτερα: όπως το θέαμα, η τέχνη, η μουσική, η φιλοσοφία... όλα αυτά τα «άχρηστα» πράγματα που όμως δεν είναι και τόσο άχρηστα τελικά.
Σήμερα βλέπεις μια κατάσταση που δείχνει ότι οι Έλληνες δεν έχουν χρόνο ή χρήμα – ή και τα δύο – παρά μόνο για τα θέματα πρώτης ανάγκης: και σ’αυτά με το ζόρι τα φέρνουν βόλτα. Η αγορά είναι αντανάκλαση της κοινωνίας.
Επικρατεί ένα χάλι που προσπαθεί να υποβαθμίσει τον άνθρωπο, εδώ και χρόνια. Του έχουν κλέψει τα πάντα, και συνεχίζουν να του κλέβουν. Έχουμε φτάσει να ασχολούμαστε με τα ξεσκονόπανα και της σφουγγαρίστρες αντί με τους πίνακες και τη φιλοσοφία. Πού είναι πια ο πάτος αυτού του πηγαδιού που έχουν κάποιοι σκάψει για την κοινωνία;
Μετά τι θα γίνει; Θα χρεοκοπήσουν και τα καταστήματα ειδών πρώτης ανάγκης και θα περιφερόμαστε μέσα σε ερείπια α λα skid row; (Όχι πως ήδη ορισμένοι δρόμοι της Αθήνας δεν μοιάζουν έτσι...)