(Μια επανάληψη από το παλιό blog.)
Τριγύριζα πρόσφατα σ’ένα διεθνές site, όπου συζητούσαν σχετικά με τους αναχρονισμούς στη φανταστική λογοτεχνικά – και, συγκεκριμένα, στην επική φαντασία. Έλεγαν, πχ, ότι ο Τολκιν αναφέρει πατάτες στον Άρχοντα των Δαχτυλιδιών ενώ πατάτες δεν υπήρχαν στη μεσαιωνική Ευρώπη, αλλά είναι κάτι που μπορείς εύκολα να το αγνοήσεις.
Και, γενικά, μιλούσαν σαν ένας φανταστικός κόσμος να πρέπει να υπακούει στους φυσικούς νόμους του δικού μας κόσμου, και οι κάτοικοί του να πρέπει να ακολουθούν τις ίδιες λογικές και νοοτροπίες όπως οι κάτοικοι του δικού μας κόσμου.
Και καλά όλα αυτά. Πρέπει να ξέρεις τι γίνεται στον πραγματικό κόσμο – δεν είναι ανάγκη να είσαι τελείως αιθεροβάμων. Όμως, αν ήθελα να διαβάσω για το τι γινόταν στον μεσαίωνα, θα διάβαζα ένα βιβλίο με υπόβαθρο τον μεσαίωνα, ή τη βικτωριανή εποχή, ή οποιαδήποτε άλλη εποχή του κόσμου μας. Δεν θα διάβαζα ένα βιβλίο που έχει υπόβαθρο έναν φανταστικό κόσμο.
Όταν ο κόσμος είναι πλασμένος από τη φαντασία, όταν είναι ένας άλλος κόσμος, τότε πολύ πιθανόν να υπάρχουν διαφορετικοί φυσικοί νόμοι και διαφορετικές νοοτροπίες σχετικά με την κοινωνία και οτιδήποτε άλλο. Για την ακρίβεια, προσωπικά πλέον μόνο τέτοιοι κόσμοι είναι που με ενδιαφέρουν. Τι να το κάνω να διαβάσω ακόμα έναν κλώνο του μεσαίωνα;
Στις μέρες μας φαίνεται πως το μόνο που “επιτρέπεται” να έχει διαφορετικό κάποιος σ’έναν φανταστικό κόσμο είναι το πώς λειτουργεί η μαγεία. Στον ένα κόσμο οι μάγοι του Αέρα (που τους λες με κάποια περίεργη ονομασία, έτσι για το γαμώτο) πετάνε, στον άλλο βαδίζουν στα σύννεφα. Στον έναν κόσμο έχεις μάγους της Φωτιάς (που τους λες με κάποια περίεργη ονομασία, έτσι για το γαμώτο) να πετάνε φλόγες από τα βαμμένα νύχια τους, στον άλλο μάγους να πετάνε φλόγες από τα ραβδιά τους. Ε, δεν παίζουμε κανένα RPG, καλύτερα;
Παλιά, η εναλλακτικότητα ήταν βασικό στοιχείο της φανταστικής λογοτεχνίας. Σήμερα… είναι να απορείς που η φανταστική λογοτεχνία δεν έχει και τόσο μεγάλο ενδιαφέρον;
Alternate link: https://fantastikosorizontas.gr/skiodi-paralipomena/_enallaktikotita_fantastiki_logotexnia